Sosyal medyada hakaret suçu, Facebook, Twitter, Youtube, Telegram, Instagram gibi dijital platformlar üzerinden gerçekleştirilmektedir. Günümüzde gelişen teknoloji sebebiyle insanların sosyal medya kullanımı yaygınlaşmıştır. Sosyal medya kullanımının yaygınlaşması ile birlikte birçok sorun ortaya çıkmıştır. Sosyal medya, kişiler arasında iletişimin daha hızlı bir şekilde kurulabilmesini sağlamak yanında, düşüncelerin ve fikirlerin paylaşılması için geçmişe göre daha geniş olanaklar sunmaktadır. Bu durumun olumsuz bir sonucu olarak ise sosyal medya kullanıcıları çeşitli hakaretlere, onur kırıcı söz ve davranışlara maruz kalmaktadırlar. Bu sebeple Türk Ceza Kanunu md. 125 hakaret suçunun dijital platformlar üzerinden de işlenebileceğini düzenlemektedir. Sosyal medyada hakaret suçu, kanunda belirtilen fiillerin sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle mağduru muhatap alması sonucu işlenmektedir. Instagram, Facebook, Twitter gibi sosyal medya uygulamaları üzerinden gerçekleştirilen hakaret suçu üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılmaktadır. Dolayısıyla sosyal medya üzerinden gerçekleştirilen hakaret suçuna ilişkin savunmanın doğru bir şekilde yapılması çok önemlidir. Bu kapsamda savunma yapılırken hem Türk Ceza Kanunu ve ilgili mevzuat hem de sosyal medya ve teknoloji hukuku ile ilgili alanlarda bilgi sahibi olunmalıdır. Bu sebeple sosyal medyada hakaret suçuna ilişkin düzenleme ve kararlar hakkında donanımlı bir avukattan hizmet alınması önem taşımaktadır. Sosyal medyada hakaret suçuna ilişkin uzman bir avukattan hizmet alınması taleplerin mahkemeye doğru bir şekilde sunulmasını ve yargılamada oluşabilecek aksaklıkların önüne geçecektir.
Aşağıda; sosyal medyada hakaret suçu, sahte hesaplar üzerinden hakaret, hakaret eleştiri ayrımı, Facebook üzerinden hakaret suçu, Twitter üzerinden hakaret suçu, Youtube üzerinden hakaret suçu, Instagram üzerinden hakaret suçu, Tiktok üzerinden hakaret suçu, Whatsapp üzerinden hakaret suçu, Ekşi Sözlük üzerinden hakaret suçu ayrı ayrı ayrıntılı bir şekilde incelenecektir.
SOSYAL MEDYADA HAKARET SUÇU
Sosyal medyada hakaret suçunun temelini Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen hakaret suçu oluşturur. Hakaret suçu onur, şeref ve saygınlığı rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat etmek veya sövmek seçimlik hareketleri ile oluşur. Hakaret suçu ile korunan hukuki değer, kişilerin onur, şeref ve saygınlığıdır. Hakaret suçunun oluşabilesi için suç işlemeye yönelik davranışların kişiyi küçük düşürmeye yönelik olması gerekir. Bir davranışın tahkir edici olup olmaması ve hakaret suçu teşkil edip etmemesi zamana, yere ve duruma göre değişir.
Sosyal medyada hakaret suçu bu suça ilişkin fiillerin dijital platformlar üzerinden gerçekleştirilmesidir. Mağduru muhatap alan hakaret suçuna ilişkin fiiller sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmişse sosyal medyada hakaret suçu oluşur.
SAHTE HESAPLAR ÜZERİNDEN HAKARET
Hakaret suçu gerçek kişilere yönelik olarak gerçekleştirilebilen bir suçtur. Yargıtay’ın istikrarlı kararlarına göre tüzel kişiler bu suçun mağduru olamazlar. Mağdurun sadece gerçek kişi olması hakaret suçunun oluşması için yeterli değildir. Hakaret suçunu oluşturan eylemlerin mağdurun şahsına yönelik olduğu hususunda herhangi bir şüphe bulunmamalıdır. Bunun yanında hakaret fiillerinin sosyal medya aracılığı ile gerçekleştirilmesi durumunda en sık karşılaşılan husus sahte hesaplar tarafından suçun işlenmesidir. Sahte ya da parodi hesaplar tarafından gerçekleştirilen hakaret eylemi kanunda belirtilen unsurları taşıyorsa hakaret suçunu oluşturur. Hesabın kimliği Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılacak araştırma neticesinde tespit edilir. Dolayısıyla sahte hesaplara karşı da hakaret fiili sebebiyle suç duyurusunda bulunulabilir.
“İncelenen dosyada; avukat olan şikayetçi …’ın bilgisi dahilinde çekilen ve üzerinde avukatlık cübbesi olup, altında adı, soyadı ve sicil numarasının da yazılı olduğu bir adet fotoğrafının, … adlı sosyal paylaşım sitesindeki … adlı kullanıcının hesabından, “Bu şerefsiz sapığı teşhir edin lütfen..#AvukatÜnalIşıkTutuklansın” ibareleriyle birlikte paylaşılmasından dolayı şikayetçi vekilinin 16.01.2021 havale tarihli şikayet dilekçesi üzerine başlatılan adli soruşturma sonunda, şikayete konu … hesabının sahte olarak açılmış olabileceği, sosyal paylaşım siteleri ile ilgili olarak yapılan istinabe taleplerinin Amerika Birleşik Devletleri adlî makamları tarafından cevaplanmadığı ve açık kimlik bilgileri tespit edilemeyen şüpheli hakkında kovuşturma imkanı bulunmadığı gerekçesiyle kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş ise de, …
Şikayete konu sosyal medya hesabı ile ilgili açık kaynak araştırması yaptırılarak, şikayet dilekçesinde şüpheli hakkında “…Tam adı …’dir. Akdeniz Üniversitesi mezunu veya öğrencisidir. …’da yaşadığı değerlendirilmektedir. … nüfusuna kayıtlıdır…” şeklinde kimliğini tespite yarayabilecek bilgilerin verilmiş olduğu da gözetilip, şüphelinin belirlenmesi için gereken yazışmalar ve araştırma usulüne uygun olarak yapılarak, toplanacak delillere göre ortaya çıkacak uygun sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, eksik soruşturmaya dayalı olarak … Cumhuriyet Başsavcılığınca 02.03.2021 tarihli ve 2021/18596 soruşturma, 2021/13720 Sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın verildiği anlaşıldığından, anılan karara karşı yapılan itirazın belirtilen şekilde inceleme yapılmasından sonra sonuçlandırılması yerine reddine ilişkin mercii … 6. Sulh Ceza Hâkimliğinin 20.05.2021 tarihli ve 2021/2563 değişik … sayılı kararında isabet görülmemiştir…” (Yargıtay Kararı – 12. CD. E. 2022/1569 K. 2022/7911 T. 02.11.2022)
PARODY HESABA HAKARET
Parody hesaba hakaret günümüzde sosyal medya kullanımının yaygınlaşmasıyla oldukça sık karşılaşılan bir durumdur. Ancak hakaret suçunun oluşabilmesi için hakaret suçunu oluşturan eylemlerin belli veya belirlenebilir bir kişi ya da kişilere yöneltilmiş olması gerekir. Hakaret suçunu oluşturan eylemin mağdurun şahsına yönelik olduğu hususunda herhangi bir şüphe bulunmamalıdır. Dolayısıyla parody hesaplara yapılan hakaretler hesap sahibinin şahsına yönelik değilse hakaret suçu oluşmaz. Ancak hesap sahibinin şahsına yönelik olduğu hususunda şüphe bulunmayan fiiller hakaret suçunu oluşturur.
HAKARET ELEŞTİRİ AYRIMI
Eleştiri, herhangi bir şeyin her yönüyle incelmesi ve belli kıstaslara göre değerlendirerek ortaya görüş veya düşünce konulmasıdır. Eleştiri toplumumuzda beğenmemek, kusur bulmak gibi algılansa da eleştirinin bir amacı da konuyu anlaşılır kılmak ve toplumu yönlendirmektir.
Ağır eleştiri veya rahatsız edici sözler hakaret suçu kapsamında değerlendirilmez. Hakaret suçu kapsamında davranışın açıkça onur, şeref ve saygınlığı rencide edecek nitelikte olması gerekir. Eleştirinin sert bir üslupla yapılması, kaba olması veya nezaket sınırlarını aşması durumunda hakaret suçu oluşmaz. Eleştiri yapılırken görüş açıklama niteliği bulunmayan, küçültücü, aşağılayıcı ifadelerden kaçınılmalı ve düşünceyi açıklama sınırları içerisinde kalınmalıdır.
FACEBOOK ÜZERİNDEN HAKARET SUÇU
Facebook, dünyada en çok kullanılan sosyal medya uygulamalarından biridir. Facebook üzerinden cumhurbaşkanına hakaret, siyasi kimliği olan kişilere hakaret veya bireysel kullanıcılara küfür etme fiillerine sıklıkla karşılaşılmaktadır. Facebook paylaşımları somut olayın özelliklerine göre hakaret suçunu gündeme getirebilir.
“Sanığın, kendisine ait Facebook adlı sosyal paylaşım sitesinde, müştekiye “fırıldak” ve “hırsızın önde gideni tescilli ” şekline sarf ettiği sözlerin rahatsız edici ve müştekinin öne çıkan siyasi kimliği gereği şok edici, onur kırıcı ve eleştiri sınırını aşan katılanın şeref ve itibarını rencide edebilecek boyutta olması nedeniyle hakaret suçunun yasal öğelerinin oluştuğunun kabulü gerekmektedir.” (Yargıtay Kararı – 4. CD. E. 2020/34939 K. 2021/9068 T. 15.03.2021)
TWİTTER ÜZERİNDEN HAKARET SUÇU
Twitter gelişen sosyal yapıyla birlikte toplumda önemli bir yer edinmiştir. Twitter, Türkiye’de en çok kullanıcıya sahip beşinci sosyal medya uygulamasıdır. Sosyal medyada hakaret suçu işleyen kişi hakaret suçunu Twitter üzerinden de gerçekleştirebilir. Twitter, kullanıcılarına fikir ve düşüncelerini paylaşma imkânı sağlamasa da Twitter kullanımında hakaret suçuna da sıklıkla rastlanmaktadır. Twitter’da tweet atılması veya retweet yapılması neticesinde hakaret suçu oluşabilir.
“Sanığın, twitter adlı sosyal paylaşım sitesinde diğer sanık tarafından paylaşılan tweeti retweetlediğinin, kendi ikrarı ile de sabit olması karşısında, kamu görevlisine görevinden dolayı zincirleme şekilde hakaret suçunun unsurları itibariyle oluştuğu gözetilmeden, sanığın mahkumiyeti yerine beraat kararı verilmesi,
Kanuna aykırı, katılanlar … ve … vekilinin temyiz nedenleri ile tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden, HÜKMÜN BOZULMASINA, yargılamanın bozma öncesi aşamadan başlayarak sürdürülüp sonuçlandırılmak üzere dosyanın esas/hüküm mahkemesine gönderilmesine, 07/12/2015 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.” (Yargıtay Kararı – 18. CD. E. 2015/10377 K. 2015/12777 T. 07.12.2015)
YOUTUBE ÜZERİNDEN HAKARET SUÇU
Youtube, Türkiye’de milyonlara ulaşan kullanıcı sayısıyla oldukça yaygın bir sosyal paylaşım sitesidir. Youtube üzerinden kullanıcılar video paylaşımları yapabilmekte ve paylaşılan videoları üye olmadan izleyebilmektedirler. Youtube üzerinden yayınlanan videolar sebebiyle kullanıcıların veya içerik üreticisi olan Youtuberların kişilik hakları ihlal edilebilir. Dolayısıyla hakaret suçunu unsurları varsa Youtube üzerinden hakaret suçu işlenebilir.
“Somut olaya gelince; sanığın youtube sitesinde yayınlanan sözlerinin, katılanın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı hitap tarzı niteliğinde olduğu dolayısıyla hakaret suçunun unsurları itibari ile oluşmadığı gözetilmeden, sanığın beraatı yerine mahkûmiyetine karar verilmesi,
Kanuna aykırı ve sanık … müdafisinin temyiz nedenleri yerinde görüldüğünden, tebliğnameye aykırı olarak, HÜKMÜN BOZULMASINA, yargılamanın bozma öncesi aşamadan başlayarak sürdürülüp sonuçlandırılmak üzere dosyanın esas/hüküm mahkemesine gönderilmesine, 29/03/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.” (Yargıtay Kararı – 4. CD. E. 2020/13110 K. 2021/11212 T. 29.03.2021)
INSTAGRAM ÜZERİNDEN HAKARET SUÇU
Instagram diğer sosyal medya uygulamalarına nispeten daha yeni olmasına rağmen aylık 1.28 milyar aktif kullanıcı sayısıyla oldukça yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Instagram üzerinden yapılan paylaşımlarda daha çok görsel ögeler ön plandadır. Instagram uygulamasında yapılan paylaşımlar veya DM(Direkt mesaj)’ler üzerinden hakaret suçu işlenebilmektedir. Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen hakaret suçunun unsurları somut olayda mevcut ise instagram üzerinden de hakaret suçu işlenebilir.
TİKTOK ÜZERİNDEN HAKARET SUÇU
Tiktok, video oluşturup paylaşma gibi özelliklerin yanında canlı yayın yapma özelliğine de sahip bir sosyal medya uygulamasıdır. Bunun yanında Tiktok, kısa videolar sayesinde içerik üreticilerine sunduğu kolaylık sebebiyle diğer sosyal medya uygulamalarına göre daha avantajlı bir konuma erişmiştir. Ülkemizde büyük bir kitleye ulaşan Tiktok uygulaması çok geniş bir yaş grubuna hitap etmektedir. Bu sebeple birçok kullanıcı hakaret suçunu oluşturacak paylaşımlar veya iletiler oluşturmaktadır. Tiktok üzerinden paylaşım veya yorum yapılarak ya da mesaj gönderilerek huzurda veya gıyapta hakaret suçu işlenebilir. Dolayısıyla, hakaret suçunun unsurları oluşursa Tiktok üzerinden de hakaret suçu işlenebilir.
WHATSAPP ÜZERİNDEN HAKARET SUÇU
Whatsapp uygulaması diğer sosyal medya uygulamalarından farklıdır. Whatsapp kullanıcıların mesajlaşma ve anlık haberleşme ihtiyacını temel alan bir sosyal iletişim uygulamasıdır. Karşılıklı takipleşme ya da genele yönelik bir paylaşım amacı gütmemektedir. Whatsapp üzerinden bireysel mesajlaşma veya grup mesajlaşması aracılığıyla hakaret suçu işlenebilir. Whatsapp durumları üzerinden bu suçun oluşup oluşmayacağı somut olay nezdinde değerlendirilmelidir.
EKŞİ SÖZLÜK ÜZERİNDEN HAKARET SUÇU
Ekşi Sözlük farklı yazarların aynı başlık altında öznel değerlendirmelerini barındıran bir sosyal medya uygulamasıdır. Ekşi Sözlük üzerinden hakaret suçunun işlenmesi mümkündür. Somut olayın özellikleri göz önünde bulundurularak hakaret suçunun unsurlarının oluşup oluşmadığı değerlendirilmelidir.
“İncelenen somut olayda, müştekinin, ekşi sözlük adlı sosyal paylaşım sitesinde stringer bell takma adlı kimliği belirsiz kişinin “tam bir gerizekalı…” şeklinde hakkında yorum paylaşarak kendisine hakaret ettiğinden bahisle şikayetçi olduğu, hakaret suçunun yasal unsurları oluşmadığından bahisle kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiştir.
Kimliği belli olmayan kişinin yazdığı sözün hakaret suçunun unsurlarını oluşturması karşısında, stringer bell adlı kullanıcının açık kimlik bilgileri tespit edilerek şüpheli sıfatıyla dinlenilip sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gözetilmeden kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiştir. Bu nedenle itiraz merciince şikayete konu sözün hakaret suçunu oluşturduğu halde soruşturmanın eksik yapılmış olduğu gözetilerek, gereğinin takdir edilmesi gerekirken itirazın reddine karar verilmesi hukuka aykırıdır.” (Yargıtay Kararı – 18. CD. E. 2019/8865 K. 2019/14455 T. 15.10.2019)
SOSYAL MEDYADA HAKARET SUÇU İLE İLGİLİ BİLİNMESİ GEREKENLER
SOSYAL MEDYADA HAKARET SUÇU
Sosyal medyada hakaret suçu ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
SOSYAL MEDYA AVUKATI
Sosyal medya avukatı ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
SOSYAL MEDYA ANKARA AVUKATI
Sosyal medya Ankara avukatı ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
SOSYAL MEDYA HAKARET SUÇU
Sosyal medya hakaret suçu ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
SOSYAL MEDYA HAKARET DAVASI
Sosyal medya hakaret davası ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
SOSYAL MEDYA HAKARET TAZMİNAT DAVASI
Sosyal medya hakaret tazminat davası ile ilgili yukarıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
SOSYAL MEDYA HAKARET SUÇU CEZASI
Sosyal medya hakaret suçu cezası ile ilgili yukarıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
SOSYAL MEDYADA HAKARET EKŞİ
Sosyal medyada hakaret ekşi ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
SOSYAL MEDYA FAKE HESAP HAKARET
Sosyal medya fake hesap hakaret ile ilgili yukarıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
SOSYAL MEDYADA HAKARET VE KÜFÜR
Sosyal medyada hakaret ve küfür ile ilgili yukarıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
SOSYAL MEDYADA HAKARET KANUNU
Sosyal medyada hakaret kanunu ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
Benzer yazılar için bakınız.
https://hkavukatlik.com/sosyal-medya-platformunun-yukumlulukleri/
https://hkavukatlik.com/erisim-toplu-kullanim-ve-yer-saglayicinin-yukumlulukleri/
https://hkavukatlik.com/erisimin-engellenmesi-ve-icerigin-cikarilmasi/