POLİSLERİN HİZMET BORÇLANMASI DAVASI - H&K Avukatlık Bürosu

Polislerin hizmet borçlanması davası, Polis Akademisi’nde ve Polis Meslek Yüksek Okulu (PMYO)’nda geçen başarılı eğitim-öğretim sürelerinin hizmet borçlanması suretiyle fiili hizmet sürelerine eklenmesine yönelik başvuruların Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından reddedilmesi üzerine açılan davadır. Polislerin hizmet borçlanması davası konusu aşağıda mevzuat, mahkeme kararları ve öğreti görüşleri doğrultusunda incelenecektir. Polislerin hizmet borçlanması davası için idare ve sosyal güvenlik hukukuna hâkim avukatlardan destek alınması hak kayıplarını önleyecektir.

POLİSLERİN HİZMET BORÇLANMASI DAVASI HANGİ DURUMLARDA AÇILIR?

SGK, Polis Akademisi’nde ve Polis Meslek Yüksek Okulu’nda geçen sürelerin borçlanılması taleplerini bazı durumlarda haksız şekilde reddetmektedir. Buna gerekçe olarak ise talep sahibinin borçlanma talep tarihinde emekliliğe ayrılmış olmasını veya talep tarihinde emekli sandığına tabi görev yapmadığını ileri sürmektedir. Ağır hak ihlallerine sebep olan söz konusu kararlara karşı hak sahipleri tarafından polislerin hizmet borçlanması davası açılmalıdır.

POLİSLERİN HİZMET BORÇLANMASI DAVASI HUKUKİ DAYANAK

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu (5510 sayılı Kanun) md. 4/2-e’de, 5510 sayılı Kanun md. 4/1-c gereği sigortalı sayılanlara ilişkin hükümlerin, Polis Akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda, Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okumaya devam eden öğrenciler ile polis nasbedilmek üzere Polis Meslek Eğitim Merkezlerinde polislik eğitimine tabi tutulan adaylar hakkında da uygulanacağı düzenlenmiştir.

5510 sayılı Kanun md. 46/1’de ise polis akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okuyan öğrencilerin öğrenci harçlıkları ile komiser yardımcısı veya polis memuru prime esas kazançları arasındaki farkın priminin, öğrenciler adına kurumlarınca ödeneceği belirtilmiştir.

5510 sayılı Kanun md. 46/2’de ise fakülte ve yüksekokullarda kendi hesabına okuduktan sonra, komiser yardımcısı veya polis memuru olarak atananların başarılı öğrenim sürelerinin; borçlanmanın yapıldığı tarihte ilgisine göre en az aylık alan polis memuru ya da komiser yardımcısının prime esas kazancı üzerinden, bu sürelere ait primler kendilerince ödenerek borçlandırılmak suretiyle hizmetten sayılacağı, bu şekilde hesap edilecek borcun tebliğ tarihinden itibaren iki yıl içinde eşit taksitler halinde ödeneceği ifade edilmiştir.

5510 sayılı Kanun md. 46/3’te fakülte veya yüksek okullarda kendi hesabına okumakta iken Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okumaya devam eden öğrencilerin, daha önce kendi hesabına okudukları normal okul süreleri hakkında ise 5510 sayılı Kanun md. 46/2’nin uygulanacağı belirtilmiştir.

5510 sayılı Kanun’un “5434 sayılı Kanuna ilişkin geçiş hükümleri” başlıklı Geçici 4. maddesinin onuncu fıkrasında ise bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Polis Akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okumaya devam eden öğrenciler ile Emniyet Hizmetleri Sınıfında 5510 sayılı Kanun md. 4/2-c kapsamında çalışmakta olanların, bahse konu okullarda geçen başarılı eğitim sürelerinin, istekleri halinde; borçlanma talep tarihinde ilgisine göre en az aylık alan polis veya komiser yardımcısının emekli keseneğine esas unsurları üzerinden, bu sürelere ait sigortalı ve işveren hissesi priminin tamamı borçlandırılmak suretiyle hizmetten sayılacağı ifade edilmiştir. Düzenlemenin devamında ise bundan doğacak borç tutarının tamamının borcun tebliğ edildiği tarihten itibaren iki yıl içinde kendileri tarafından ödeneceği belirtilmiştir.

5510 sayılı Kanun’un “Yürürlük” başlıklı 108. maddesinde ise bu Kanun’un; a) Geçici 20 nci maddesinin son fıkrası 1/1/2008 tarihinde, b) 72 nci ve 73 üncü maddeleri, geçici 6 ncı maddesinin yedinci fıkrasının (b) bendi, geçici 7 nci maddesinin son fıkrası, geçici 9 uncu maddesinin bir ilâ dördüncü fıkraları ile geçici 17 nci maddesi, geçici 20 nci maddesinin onikinci fıkrası 30/4/2008 tarihinde, c) 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (3) ilâ (8) ve (10) numaralı alt bentleri ile (f) bendinde sayılanlar için genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulanmasına ilişkin olarak; 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (1), (2), (8), (9), (10), (16), (17), (20), (22), (23), (24), (25), (26) ve (27) numaralı bentleri, 63, 64, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 74, 75, 77, 78, 79 uncu maddeleri, 80 inci maddesinin dördüncü fıkrası, 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi ve ikinci fıkrası, 82 nci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları, 87 ilâ 89 uncu maddeleri, 97 nci maddesinin son fıkrası, geçici 1 inci maddesinin son fıkrası, geçici 3 üncü maddesi, geçici 6 ncı maddesinin dördüncü fıkrası, geçici 11 inci maddesinin ikinci fıkrası, geçici 12 inci maddesi hükümleri 1/7/2008 tarihinde, d) Diğer hükümlerinin ise 2008 yılı Ekim ayı başında yürürlüğe gireceği düzenlenmiştir.

27579 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği‘nin “Bazı kamu personelinin borçlanma işlemleri” başlıklı Geçici 15. maddesinin birinci fıkrasında ise 5510 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihte; a) Polis Akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okumaya devam eden öğrencilerden bilahare Emniyet Hizmetleri Sınıfında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında görev alanların, b) Emniyet Hizmetleri Sınıfında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalışmakta olanların, bahse konu okullarda geçen başarılı eğitim sürelerinin, istekleri hâlinde; borçlanma talep tarihinde ilgisine göre en az aylık alan polis veya komiser yardımcısının emekli keseneğine esas unsurları üzerinden, bu sürelere ait sigortalı ve işveren hissesi priminin tamamı borçlandırılmak suretiyle hizmetten sayılacağı ifade edilmiştir. Bundan doğacak borç tutarının tamamının ise borcun tebliğ edildiği tarihten itibaren iki yıl içinde kendileri tarafından ödeneceği belirtilmiştir.

POLİSLERİN HİZMET BORÇLANMASI DAVASI KAZANILMASI

Polislerin hizmet borçlanması davası açısından, başvuru sahibinin 5510 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği 2008 yılı Ekim ayı başından önce polis veya komiser yardımcısı olarak 5434 sayılı Kanuna tabi göreve başlayıp başlamadığı tespit edilmeli, başlamış ise 5434 sayılı Kanun hükümlerinin, borçlanma açısından ise 5510 sayılı Kanunun Geçici 4. maddesinin uygulanması gerekmektedir. Bu kapsamda, öğrencilik durumu 1/10/2008 tarihinden önce başlamış olmakla birlikte Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte halen devam edenler ile öğrenciliğini Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce tamamlamış olan fakat bu tarihte (01.10.2008) halen Emniyet Hizmetleri Sınıfında Kanun’un md. 4/1-c kapsamında (Emekli Sandığı) görev yapmakta olanlara öğrencilik sürelerini borçlanma ve bu süreleri emekliliğe esas hizmet sürelerine ekleme imkânı getirilmiştir. Dolayısıyla söz konusu şartları sağlayanlar Polis Akademisi’nde ve Polis Meslek Yüksek Okulu’nda geçen başarılı eğitim sürelerini borçlanma hakkına sahiptirler. Başvurularının reddedilmesi durumunda ise polislerin hizmet borçlanması davası açılması gerekmektedir.

EMEKLİ OLDUKTAN SONRA HİZMET BORÇLANMASI YAPILABİLİR Mİ?

Polis Akademisi’nde ve Polis Meslek Yüksek Okulu’nda geçen başarılı eğitim sürelerinin borçlanılması açısından ilgili düzenlemelerde herhangi bir süre öngörülmemiştir. Hizmet borçlanması açısından gerekli şartların sağlanıyor olması yeterli olduğu için taleplerin reddedilmesi hukuku aykırıdır. Borçlanma talep tarihi esas alınarak hizmet borçlanması talebinin reddedilmesi, kanun koyucunun açık iradesine rağmen kanunda öngörülmemiş bir kısıtlamanın uygulanmasına ve kanun ile verilen bir hakkın uygulama ile geri alınmasına sebep olmaktadır. Dolayısıyla, söz konusu durum hukuka ve hakkaniyete aykırı sonuçlar doğuracağı için hak sahipleri tarafından polislerin hizmet borçlanması davası açılmalıdır.

5510 sayılı Kanun m. 41 uyarınca yapılacak borçlanmalar açısından süre kısıtlaması olmadığı öğretide de kabul edilmektedir. Nitekim Ocak ile Tuncay/Ekmekçi, 5510 sayılı Kanun m. 41 uyarınca yapılacak borçlanmaların belirli bir süreye tabi olmayıp, sigortalılar ve hak sahiplerinin borçlanılabilecek sürelerin sigortalı hizmet olarak değerlendirilmesi ihtiyacını duymaları halinde istedikleri zaman borçlanma yapabileceklerini savunmaktadır (Ocak, Saim; SGK Hizmet Borçlanması, Çalışma Yaşamının Güncel Sorunları III. Sempozyumu 2011, s. 95; Tuncay, A. Can/Ekmekçi, Ömer; Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, 14. Baskı, İstanbul 2011, s. 519).

Uşan ise 5510 sayılı Kanunda borçlanma talebinde bulunabilmenin herhangi bir süre ile sınırlandırılmadığını ve sigortalının veya hak sahiplerinin her zaman borçlanma talebinde bulunabileceklerini belirtmiştir (Uşan, Fatih; Türk Sosyal Güvenlik Hukukunun Temel Esasları, 2. Baskı, Ankara 2009, s. 254).

Kovancı ise Kurumun başvurunun süreyle sınırlandırıldığı iddiasının sigortalıların aleyhine olduğunu, nitekim önceki Kanunlarda başvuru süresi öngörülen durumlarda süreyi kaçıran sigortalıların borçlanma hakkından yoksun kaldıklarını ve bu durumun bireylerin sosyal güvenlik yardımlarına ulaşmalarını engellediğini belirtmiştir. Ayrıca süreyi kaçıranlara zaman zaman yeniden başvuru süresi tanıyan düzenlemeler yapılmış olsa da bunun sorunu çözmeye yetmediğini ve bu nedenle 5510 Kanun kapsamında borçlanma talebinde bulunabilmenin herhangi bir süre ile sınırlandırılmadığını vurgulamıştır (Kovancı, Nuray; Türk Sosyal Güvenlik Hukukunda Hizmet Borçlanması, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2015, s. 373).

POLİSLERİN HİZMET BORÇLANMASI DAVASI EMSAL KARARLAR

Ankara 14. İdare Mahkemesi 30.05.2023 tarihli kararında, “…5510 sayılı Kanun’un geçici 4. maddesi kapsamında bulunan davacının, anılan Kanun’un yürürlüğe girdiği 01.10.2008 tarihinde Emniyet Hizmetleri Sınıfında görev yaptığı göz önüne alındığında, anılan geçici madde uyarınca 07.10.2001 – 27/06/2003 tarihleri arasında Yozgat Polis Meslek Yüksekolunda geçen öğrenim süresinin borçlandırılması gerektiği anlaşıldığından,… Açıklanan nedenlerle; dava konusu işlemin iptaline….” karar vererek polis meslek yüksek okulunda eğitim görmüş bir davacının borçlanma talebinin davalı idare tarafından reddi işlemini iptal etmiştir.

Ankara 4. İdare Mahkemesi 25.09.2020 tarihli kararında, “Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ile dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden; 5510 sayılı Kanun’un Geçici 4. maddesi kapsamında bulunan davacının,5510 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği 1.10.2008 tarihinde Emniyet Hizmetleri Sınıfında görev yaptığı göz önüne alındığında; söz konusu geçici madde uyarınca, Polis Akademisinde geçen eğitim süresinin borçlandırılması gerektiği anlaşıldığından, Açıklanan nedenlerle; dava konusu işlemin iptaline….” karar vererek Polis Akademisinde eğitim görmüş bir davacının borçlanma talebinin davalı idare tarafından reddi işlemini iptal etmiştir.

Ankara 1. İdare Mahkemesi 23.02.2017 tarihli kararında, “…5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin (c) fıkrası kapsamında sigortalı sayılanlardan, 5434 sayılı Kanun’a tabi olarak çalıştıktan sonra aylığa (emekli, dul yetim aylığı gibi) hak kazananlar; tahsis talebinde bulunacaklar; 5434 sayılı Kanun’a tabi olarak çalışmakta iken 5510 sayılı Kanun kapsamına alınanlar yönünden ise, 5510 sayılı Kanun’un Geçici 4. maddesi ile özel düzenlemeler getirilmiş olduğundan, bu statüde bulunanlar hakkında anılan geçici madde hükmünün uygulanması gerekmektedir. 5510 sayılı Kanun’un Geçici 4. maddesinin 10. fıkrası ile Kanun’un yürürlüğe girdiği 1.10.2008 tarihinde Emniyet Hizmetleri Sınıfında görev yapmakta olanların Polis Akademisinde geçen başarılı eğitim sürelerini borçlanmak suretiyle emekliliğe esas hizmetlerinde değerlendirilmesine olanak sağlanmış olup, Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihte Emniyet Hizmetleri Sınıfında görev yapmayanların; anılan borçlanma hükümlerinden yararlanmasına imkân bulunmamaktadır.

Dosyanın incelenmesinden, davacının, 1994 yılında Polis Akademisinden komiser yardımcısı rütbesiyle mezun olduktan sonra Emniyet Genel Müdürlüğünde aynı unvanda göreve başladığı, 2009 yılında Emniyet Hizmetleri Sınıfındaki görevinden istifa ederek ayrıldığı, 19.01.2016 tarihli dilekçesi ile 5510 sayılı Kanun uyarınca polis akademisinde geçen eğitim süresinin borçlandırılması istemiyle yaptığı başvurunun, başvuru tarihinde Emniyet Hizmetleri Sınıfında görev yapmadığı için eğitim süresinin borçlandırılmasının mümkün olmadığı ileri sürülerek reddi üzerine bakılan davayı açtığı anlaşılmaktadır. Bu durumda, 5510 sayılı Kanun’un Geçici 4. maddesi kapsamında bulunan davacının, 5510 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği 1.10.2008 TARİHİNDE EMNİYET HİZMETLERİ SINIFINDA GÖREV YAPTIĞI GÖZ ÖNÜNE ALINDIĞINDA; söz konusu geçici madde uyarınca, Polis Akademisinde geçen eğitim süresinin borçlandırılması gerektiği anlaşıldığından, başvuru tarihi itibariyle Emniyet Hizmetleri Sınıfında görev yapmadığından bahisle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.” gerekçesiyle Polis Akademisi’nde görülen eğitimlerin borçlanılmasına ilişkin talebin reddi işlemini iptal etmiştir.

POLİSLERİN HİZMET BORÇLANMASI DAVASI KAMU DENETÇİSİ TAVSİYE GÖRÜŞÜ

Kamu denetçiliği kurumu, polislerin hizmet borçlanması davası bakımından yapılan bir başvuruyu haklı bulmuş ve hakkın iadesi yönünde tavsiye kararı vermiştir. İlgili kararda, “Somut olayda, başvuru sahibinin 14/07/1997 – 22/11/2016 tarihleri arasında emniyet hizmetleri sınıfında 5510 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında 5434 sayılı Kanuna tabi görev yaptığı, dolayısıyla 5510 sayılı Kanunun kısım kısım yürürlüğe girdiği 01/01/2008 ila 01/10/2008 tarih aralığının tamamını kapsayacak şekilde Kanunun geçici 4 üncü maddesinin onuncu fıkrasında öngörülen borçlanma koşulunu sağladığı, yasada söz konusu borçlanma hakkının kullanılmasına yönelik bir başvuru süresinin öngörülmediği, söz konusu geçici 4’üncü maddedeki koşul Kanunun yürürlük tarihi itibariyle sağlanmış olduğundan borçlanma hakkının kazanılmış hak oluşturduğu, netice itibariyle borçlanma talebinin Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kabul edilmesi gerekirken, reddi yönünde işlem yapılmasının hukuka aykırı olduğu kanaatine varılmıştır.” ifadeleri yer almıştır.

Tüm bu hususlar değerlendirildiğinde, SGK talepleri haksız bir şekilde reddetse de mevzuat, mahkeme kararları ve öğreti görüşleri doğrultusunda şartları sağlayan kişilerin Polis Akademisi’nde ve Polis Meslek Yüksek Okulu’nda geçen başarılı eğitim sürelerini borçlanma talepleri kabul edilmelidir. Aksi durumda ise hak sahipleri tarafından polislerin hizmet borçlanması davası açılmalıdır.

POLİS HİZMET BORÇLANMASI DAVASI

Polis hizmet borçlanması davası hususunda yukarıda ayrıntılı bilgi verilmiştir.

POLİS OKULUNDA GEÇEN SÜRELERİN BORÇLANILMASI

Polis okulunda geçen sürelerin borçlanılması hususunda yukarıda ayrıntılı bilgi verilmiştir.

POLİS OKULU BORÇLANMASI DAVASI

Polis okulu borçlanması davası hususunda yukarıda ayrıntılı bilgi verilmiştir.

POLİS MESLEK YÜKSEK OKULU BORÇLANMASI DAVASI

Polis meslek yüksek okulu borçlanması davası hususunda yukarıda ayrıntılı bilgi verilmiştir.

POLİS OKULU BORÇLANMA DİLEKÇESİ

Polis okulu borçlanma dilekçesi hususunda yukarıda ayrıntılı bilgi verilmiştir.

POLİS OKULU BORÇLANMA DAVA DİLEKÇESİ

Polis okulu borçlanma dava dilekçesi hususunda yukarıda ayrıntılı bilgi verilmiştir.

POLİSLERİN HİZMET BORÇLANMASI DAVASI AVUKATI

Polislerin hizmet borçlanması davası avukatı hususunda yukarıda ayrıntılı bilgi verilmiştir.

POLİSLERİN HİZMET BORÇLANMASI DAVASI ANKARA AVUKATI

Polislerin hizmet borçlanması davası Ankara avukatı hususunda yukarıda ayrıntılı bilgi verilmiştir.

POLİS OKULU BORÇLANMASI DAVASI AVUKATI

Polis okulu borçlanması davası avukatı hususunda yukarıda ayrıntılı bilgi verilmiştir.

POLİS OKULU BORÇLANMASI DAVASI ANKARA AVUKATI

Polis okulu borçlanması davası Ankara avukatı hususunda yukarıda ayrıntılı bilgi verilmiştir.