ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİYLE MURİS MUVAZAASI 2024 - H&K Avukatlık Bürosu

Ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle muris muvazaası oldukça merak edilen bir konudur. Miras bırakan kişiler mal kaçırmak amacıyla ölünceye kadar bakma sözleşmesi yapabilirler. Ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle muris muvazaası başlıklı yazımızda bu konuya ilişkin detaylı bilgi verilerek konuya ilişkin Yargıtay kararları incelenecektir. Ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle muris muvazaası durumunda detaylı inceleme ve değerlendirme yapılarak dava açılması ileride oluşabilecek hak kayıplarını önleyecektir. Bu sebeple, muris muvazaası konusunda uzman avukatlara danışılmasında fayda vardır.

Aşağıda; ölünceye kadar bakma sözleşmesi, ölünceye kadar bakma sözleşmesinin unsurları, muris muvazaası, ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle muris muvazaası sebepleri, ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle muris muvazaası etkisi, muris muvazaasına rağmen ölünceye kadar bakma sözleşmesinin geçerliliği, ölünceye kadar bakma sözleşmesinde gizli işlemin geçerliliği, ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle muris muvazaası açılabilecek davalar, ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle muris muvazaası ispatı ve ölünceye kadar bakma sözleşmesi tapu iptali ve tescil hususları detaylı bir şekilde incelenecektir.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİ NEDİR?

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi Türk Borçlar Kanunu (TBK) md. 611-619 arasında düzenlenmiştir. Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, bakım borçlusu olarak ifade edilen kişinin bakıma muhtaç kişiyi bir diğer ifade ile bakım alacaklısını ölünceye kadar bakıp gözetmeyi üstlendiği sözleşmedir. Ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile birlikte bakım alacaklısı bir malvarlığını veya bazı malvarlığı değerlerini bakım borçlusuna devretme borcu altına girer. Ayrıca bakım alacaklısı bakım borçlusunu mirasçı olarak atayabilir.

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, borçlar hukukuna tabi ölünceye kadar bakma sözleşmesi ve miras hukukuna tabi ölünceye kadar bakma sözleşmesi olarak ikiye ayrılır. Borçlar hukukuna tabi ölünceye kadar bakma sözleşmesi, murisin belli bir malvarlığını veya bazı mal varlığı değerlerini bakım borçlusuna devretmesine, miras hukukuna tabi ölünceye kadar bakma sözleşmesi ise bakım alacaklısının bakım borçlusunu mirasçı olarak atamasına dayanır.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİNİN UNSURLARI

Ölünceye kadar bakma sözleşmesini daha iyi anlamak açısından sözleşmenin unsurları incelenmelidir. Ölünceye kadar bakma sözleşmesinin unsurları, bakıp gözetme, malvarlığını bakım borçlusuna geçirme / bakım borçlusunu mirasçı tayin etme, süreklilik ve tarafların rızasıdır.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİNDE BAKIP GÖZETME

Ölünceye kadar bakma sözleşmesinin temelinde, bakım borçlusunun bakım alacaklısını yaşadığı süre boyunca bakıp gözetmesi bulunur. Bakıp gözetme borcu ile yedirme, içirme, giydirme, ilaçlarını verme gibi sorumlulukları bakım alacaklısı ölene kadar bakım borçlusu tarafından yerine getirilir.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİNDE MALVARLIĞINI BAKIM BORÇLUSUNA GEÇİRME / BAKIM BORÇLUSUNU MİRASÇI TAYİN ETME

TBK md. 611/1 gereğince bakım alacaklısı bir malvarlığını veya bazı malvarlığı değerlerini bakım borçlusuna devretmelidir. TBK md. 611/2 gereğince ise bakım alacaklı bakım borçlusunu mirasçı olarak atar veya vasiyet alacaklısı olarak tayin eder.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİNDE SÜREKLİLİK

Ölünceye kadar bakma sözleşmesinde bakım borçlusu bakım alacaklısını hayatı boyunca bakmayı üstlenir. Bu sözleşme, bakım alacaklısının hastalığı gibi belirli bir süreyle sınırlı yapılamayacağı için bakım alacaklısının hayatı boyunca kurulmalıdır.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİNDE TARAFLARIN RIZASI

Her sözleşme gibi ölünceye kadar bakım sözleşmesi de tarafların rızaları doğrultusunda kurulmalıdır. Bunun için tarafların sözleşmenin unsurları üzerinde anlaşmış olmaları gerekir.

MURİS MUVAZAASI NEDİR?

Muris muvazaası, miras bırakanın, mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmesidir. Muris muvazaası uygulamada ve öğretide niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa olarak kabul edilir. Söz konusu muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Muris muvazaası mirastan mal kaçırma olarak da bilinmektedir.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİYLE MURİS MUVAZAASI

Miras bırakan ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle muris muvazaası yaparak mal kaçırma amacı güdebilir. Miras bırakanın yaptığı muvazaa işleminin çok farklı sebepleri olabilir. Murisin ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle mal kaçırmasında çok yaygın olan bazı sebepler aşağıdaki gibidir;

Miras bırakanın yaşlılık döneminde yanında bulunmayan yakınlarına kızgınlık duyması.
Kız çocuğuna mal bırakmak istemeyen murisin malın bölünmemesi amacıyla mal kaçırması.
Çok defa evlilik yapan murisin mal varlığını son eşe ve onun çocuklarına bırakmak istemesi.
Evlilik dışı ilişki yaşayan murisin yasal eşinden mal kaçırmak amacıyla hareket etmesi.
Miras bırakanın daha zayıf gördüğü mirasçısını güçlendirmek amacıyla muvazaalı devir yapması.
Hayatın olağan akışı içerisindeki kızgınlıklar veya küskünlükler sebebiyle murisin muvazaalı devir yapması.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİYLE MURİS MUVAZAASININ ETKİSİ

Ölünceye kadar bakma sözleşmesinin diğer mirasçılardan mal kaçırma amacıyla yapılması halinde taraflar arasında gerçek iradelerinin saklandığı bir sözleşme ilişkisi kurulur. Bunun neticesinde ise görünüşteki işlem ve gizli işlem olmak üzere iki işlem ortaya çıkar. Ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle muris muvazaasında görünüşteki işlem tarafların gerçek iradelerini yansıtmadığı için geçersizdir.

MURİS MUVAZAASI TAPU İPTAL VE TESCİL DAVASI

Ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle muris muvazaasında en çok karşılaşılan durum tapuya kayıtlı taşınmazların devredilmesidir. Tapuya kayıtlı taşınmazların devredilmesi için sözleşme tapuda resmi şekle uygun olarak yapılmalıdır. Ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle muris muvazaasında ise miras bırakan, mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devreder. Bu durumda sözleşmenin muvazaalı yapıldığını iddia eden mirasçıların tapu iptal ve tescil davası açmaları gerekir. Netice olarak görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi ise ilgili düzenlemelerde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.

“Bilindiği üzere, uygulamada ve öğretide “muris muvazaası” olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir.

Bu durumda, yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 706., Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 237., (Borçlar Kanunu’nun (BK) 213.) ve Tapu Kanunu‘nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler…

Somut olaya gelince; davacı ile davalı … arasında 07.01.2007 tarihinde dava konusu taşınmaza ilişkin olarak tartışma yaşandığı, bunun üzerine miras bırakanın davacıyı tüfek ile ateş etmek suretiyle yaraladığı, … Asliye Ceza Mahkemesinin 2007/29 Esas, 2009/181 Karar sayılı kararı ile miras bırakan ile davalı …’ın TCK‘nın 86/2 maddesi uyarınca cezalandırılmalarına ve hükmün açıklanmasının geriye bırakılmasına karar verildiği, davacının … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/273 Esas sayılı dosyasında yaralama eylemi nedeniyle miras bırakana karşı tazminat davası açtığı, miras bırakanın 15.11.2011 tarihinde dava konusu taşınmazdaki 1/4 payını davacıya devrettiği, davacının da 25.11.2011 tarihinde anılan tazminat davasından feragat ettiği ve davanın feragat nedeniyle reddedilerek kesinleştiği, dinlenen tanıkların beyanlarına göre miras bırakanın dava konusu taşınmazdaki 1/4 payını davacıyı yaraladığı için açılan tazminat davasından feragat etmesi için temlik ettiği anlaşılmakta olup, her ne kadar davalı …, taşınmazdaki 2/4 payın miras bırakanın borçlarını ödemesi karşılığında devredildiğini savunmuş ise de davacı ile miras bırakan arasındaki husumet ile taşınmazın değeri ve ödendiği ileri sürülen borcun miktarı göz önüne alındığında miras bırakanın, davalı …’e yaptığı temlikteki asıl irade ve amacının mirasçıdan mal kaçırmak olduğu sonucuna varılmaktadır.” (Yargıtay 1. HD., E. 2021/200, K. 2021/6716, T. 10.11.2021).

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİYLE MURİS MUVAZAASI İSPATI

Ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle muris muvazaası davasında ispat yükü davacıdadır. Bu kapsamda davacı, iddiasının doğruluğu ve gerçekliği konusunda mahkemeyi ikna etmesidir. Dolayısıyla, ileri sürülen muris muvazaasına ilişkin vakıalar davacı tarafından ispat edilmelidir.

MURİS MUVAZAASI DAVASINDA MİRAS BIRAKANIN ASIL AMACININ İSPATI

Ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle muris muvazaası davasında miras bırakanın iradesini ispatlamak oldukça önemlidir. Ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle muris muvazaası davasında miras bırakanın asıl maksadı şüpheye mahal vermeyecek şekilde ortaya çıkarılmalıdır. Bu sebeple ölünceye kadar bakma sözleşmesinin hayatın olağan akışı içerisindeki yeri, miras bırakanın tavrı ve bu sözleşmeyi yapmaktaki amacı gibi olgular ayrıntılı bir şekilde ortaya konulmalıdır. Tüm bu hususların ispatı açısından ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle muris muvazaası konusunda deneyim ve tecrübe sahibi bir avukata danışılmasında fayda vardır.

“…Hemen belirtmek gerekir ki; bu tür uyuşmazlıkların sağlıklı, adil ve doğru bir çözüme ulaştırılabilmesi, davalıya yapılan temlikin gerçek yönünün diğer bir söyleyişle miras bırakanın asıl irade ve amacının duraksamaya yer bırakmayacak biçimde ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Bir iç sorun olan gizlenen gerçek irade ve amacın tespiti ile durumun aydınlığa kavuşturulması genellikle zor olduğundan bu yöndeki delillerin eksiksiz toplanılması yanında birlikte ve doğru şekilde değerlendirilmesi de büyük önem taşımaktadır. Bunun için de ülke ve yörenin gelenek ve görenekleri, toplumsal eğilimleri, olayların olağan akışı, miras bırakanın sözleşmeyi yapmakta haklı ve makul bir nedeninin bulunup bulunmadığı, davalı yanın alım gücünün olup olmadığı, satış bedeli ile sözleşme tarihindeki gerçek değer arasındaki fark, taraflar ile miras bırakan arasındaki beşeri ilişki gibi olgulardan yararlanılmasında zorunluluk vardır.

Somut olaya gelince; dava konusu taşınmazların miras bırakanın tüm mal varlığını oluşturduğu, miras bırakanın değişik tarihlerde taşınmazlarını davalı iki oğlu ve yeğeni …’ye temlik ederek mal varlıklarını elden çıkardığı, davalılar … ve … savunmalarında miras bırakanın borçlarını ödediklerini bildirmiş iseler de, ödenen borç tutarları ile taşınmazların gerçek değerleri karşılaştırıldığında bu savunmaya itibar edilemeyeceği, davalı …’nin temlik aldığı … parsel sayılı taşınmaz için ödediğini beyan ettiği tutar ile bilirkişilerce taşınmazın temlik tarihindeki belirlenen değeri arasında aşırı fark bulunduğu ve …’nin taraflar arasındaki ilişkileri bilebilecek durumda olduğu, davalı tanıklarından miras bırakanın eşi ve tarafların annesi …’nin “ davalılar taşınmazları üzerine alırken bizim bir kız kardeşimiz var, biz onun gönlünü de yaparız dediler” şeklindeki beyanı da göz önüne alındığında temliklerin miras bırakanın tek kız çocuğu olan davacı …’den mal kaçırma amacıyla yapıldığı sonucuna varılmaktadır…” (Yargıtay 1. HD., E. 2021/1852, K. 2021/6126, T. 27.10.2021).

MİRAS BIRAKANIN VASİYET İLE MAL KAÇIRMASI

Miras bırakanın vasiyet ile mal kaçırması yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

MAL KAÇIRMA DAVASI ANKARA AVUKATI

Mal kaçırma davası Ankara avukatı yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA AKDİ BOZULABİLİR Mİ?

Ölünceye kadar bakma akdi bozulabilir mi yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİYLE TAPU DEVRİ

Ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle tapu devri yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

ÖLENE KADAR BAKMA AKDİ TAPU İPTAL

Ölene kadar bakma akdi tapu tapı iptal yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİ BAKIM BORÇLUSU

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi bakım borçlusu yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİ İPTALİ DAVASI

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi iptali davası yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİNİN GEÇERSİZLİĞİ

Ölünceye kadar bakma sözleşmesinin geçersizliği yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİ YARGITAY KARARLARI

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi Yargıtay kararları yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİ KANUN MADDESİ

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi kanun maddesi yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİ MURİS MUVAZAASI

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi muris muvazaası yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

MURİS MUVAZAASI DAVASI KAZANANLAR

Muris muvazaası davası kazananlar yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİNDE MUVAZAA

Ölünceye kadar bakma sözleşmesinde muvazaa yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİ MUVAZAA TENKİS

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi muvazaa tenkis yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA AKDİ MUVAZAA

Ölünceye kadar bakma akdi muvazaa yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

MUVAZAALI ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİ

Muvazaalı ölünceye kadar bakma sözleşmesi yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİ MAL KAÇIRMA

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi mal kaçırma yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

ANKARA MİRAS DAVASI AVUKATI

Ankara miras davası avukatı ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

MİRASTAN MAL KAÇIRMA DAVASI AVUKATI

Mirastan mal kaçırma davası avukatı yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

MAL PAYLAŞIMI ANKARA AVUKATI

Mal paylaşımı Ankara avukatı yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİ MURİS MUVAZAASI AVUKATI

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi muris muvazaası avukatı yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİ MURİS MUVAZAASI DAVASI

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi muris muvazaası davası yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.