Evim şirketinden organizasyon ücretinin iade alınması, son zamanlarda önemli bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır. Hemenevim, Vizyonevim, Eminotomotiv, Katılımevim, Birevim, İkizlerevim, İmece Tasarruf, Yaşamevim, Destekevim, Fuzulev, Fuzuloto, Eminevim gibi şirketler hayatımızın bir parçası halini aldılar. Söz konusu şirketler, ev veya araba almak isteyen kişileri bir araya getirerek ortak bütçe oluşturmakta ve bu kişilerin konut ya da araç sahibi olabilmelerini sağlamaktadırlar. Bu hizmet karşılığında ise “organizasyon ücreti”, “organizasyon bedeli” ya da “çalışma bedeli” adı altında ücretler talep etmektedirler. Söz konusu organizasyon ücretlerinin iadesi şatları oluştuğunda ise bu ücretler iade edilmeyerek mağduriyetlere sebep olunmaktadır. Bu sebeple evim şirketinden organizasyon ücretinin iade alınması konusu aşağıda ayrıntılı bir şekilde incelenecektir. Bunun yanında, evim şirketleri ile müşteriler arasında yapılan sözleşmenin türü, tasarruf finansman sözleşmelerinin arabaları kapsayıp kapsamadığı, evim şirketleri organizasyon ücreti miktarı, sözleşmede yer alan organizasyon ücretinin geri alınamayacağı şartı, evim şirketlerinden organizasyon ücretinin nasıl talep edileceği ve evim şirketinden organizasyon ücretinin iade alınması gibi hususlara da değinilecektir.
EVİM ŞİRKETLERİ İLE MÜŞTERİLER ARASINDAKİ SÖZLEŞMENİN TÜRÜ
Katılımcıların gruplar halinde organize edilerek gayrimenkul veya araç sahibi olmalarını sağlayan sözleşme kanunda düzenlenen hizmet sözleşmesi veya ön ödemeli konut satış sözleşmesinden farklıdır. Tasarrufa dayalı faizsiz finansman kapsamında faaliyet gösteren evim şirketleri ile müşteriler arasında yapılan sözleşme kendine özgü nitelikler taşıyan atipik bir sözleşmedir. Sözleşmenin atipik bir sözleşme olması evim şirketinden organizasyon ücretinin iade alınması açısından da önem taşır.
“Taraflar arasında akdolunan sözleşme 6502 sayılı Yasa‘nın 40. ve devamı maddelerinde düzenlenen ön ödemeli konut satış sözleşmesi değildir. Cevap dilekçesinde tespit edildiği gibi, TBK‘nın 393. ve devamı maddelerinde düzenlenen hizmet sözleşmesi olarak da nitelendirilemez. Bu sözleşme ile davalı, konut sahibi olmak isteyen kişileri bir araya getirerek, ödenen taksit tutarına göre her ay organizasyona katılan bir kişinin konut sahibi olmasını sağlayacak parayı organizasyona katılan diğer grup üyelerinden toplamakta, buna karşılık organizasyona katılan kişilerden, organizasyon ücreti olarak belirlediği ücreti peşin olarak almaktadır. Bu şekli ile taraflar arasında düzenlenen sözleşme, kendine özgü nitelikler taşıyan (nev-i şahsına münhasır) bir sözleşmedir. Bu bakımdan somut olayda, mahkemece taraflar arasındaki sözleşmenin ön ödemeli konut satış sözleşmesi olarak kabul edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmesi yerinde görülmediğinden davalı vekilinin bu husustaki istinaf nedeni yerindedir.” (Bursa BAM, 7. HD., E. 2019/895 K. 2020/1131 T. 16.10.2020).
TASARRUF FİNANSMAN SÖZLEŞMESİ NEDİR?
Tasarruf finansman sözleşmesi, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktöring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu md. 39/A-1’de, belirli bir tasarruf tutarı ve dönemine bağlı olarak önceden belirlenmiş koşulların gerçekleşmesi şartıyla konut, çatılı iş yeri veya taşıt edinimi için müşteriye finansman kullanma hakkı veren, şirkete ise müşteriye ait birikmiş tasarruf tutarını yönetme, geri ödeme ve finansman kullandırma yükümlülüğü ile organizasyon ücreti alma hakkı veren sözleşme olarak tanımlanmıştır. Böylece müşteriler belirli bir tasarruf tutarı ve dönemine bağlı olarak konut, çatılı iş yeri veya taşıt edinimi için finansman kullanırlar. Şirketler ise müşteriye ait birikmiş tasarruf tutarını yönetme, geri ödeme ve finansman kullandırma yükümlülüğü ile organizasyon ücreti alma hakkına sahip olurlar.
TASARRUF FİNANSMAN SÖZLEŞMESİ ŞEKLİ
Tasarruf finansman sözleşmesi, yazılı veya uzaktan iletişim araçlarının kullanılmasıyla oluşturulabilir. Tasarruf finansman sözleşmesi, mesafeli olarak ya da mesafeli olsun olmasın Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek ve müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkân verecek yöntemler yoluyla kurulabilir. Evim şirketinden organizasyon ücretinin iade alınması açısından ise tasarruf finansman sözleşmesinin hangi şekilde kurulup kurulmadığının önemi bulunmaz.
TASARRUF FİNANSMAN SÖZLEŞMESİNİN İÇERİĞİ
Tasarruf finansman sözleşmesinde asgari olarak tutarlara, vadeye, organizasyon ücretine, gelir, maliyet ve masraflara, konut, çatılı iş yeri veya taşıt edinimine yönelik tasarruf etme ve finansman kullandırma dönem ve koşullarına, iade süre ve şartlarına, temerrüde, cayma hakkının kullanımına, sözleşmenin sona ermesine, feshine, mirasçılara intikaline, üçüncü taraflara devrine, tarafların hak ve yükümlülüklerine ilişkin hükümler yer alır. Bunun yanında, evim şirketinden organizasyon ücretinin iade alınmasına ilişkin ihtiyari bir hükme de yer verilebilir. Şirketler tasarruf finansman sözleşmeleri kapsamında taahhüt ettikleri söz konusu yükümlülükleri yerine getirmek zorundadırlar.
TASARRUF FİNANSMAN SÖZLEŞMESİ ARABALARI DA KAPSAR MI?
Evim şirketleri ile müşteriler arasında konut, çatılı iş yeri veya araç bakımından tasarruf finansman sözleşmesi kurulabilir. Araç alınması için tasarruf finansman sözleşmesi yapıldıktan sonra şartların oluşması durumunda evim şirketinden organizasyon ücretinin iade alınması için işlem yapılabilecektir.
EVİM ŞİRKETİ ORGANİZASYON ÜCRETİ NE KADAR?
Tasarrufa dayalı faizsiz finansman kapsamında faaliyet gösteren kurumlar tarafından organizasyon ücreti adı altında talep edilen bedel farklılık gösterir. Şirketler, organizasyon ücretini şirket kârı ve vergileri de dikkate alarak hesaplamaktadırlar. Bu tutar genel olarak toplu finansman miktarının %6’sı veya %14’ü arasında değişmektedir. Bu bedeller peşin ya da taksitli bir şekilde tahsil edilmektedir. Tahsil edilen bu tutar şartları oluşmasına rağmen iade edilmezse evim şirketinden organizasyon ücretinin iade alınması için işlem yapılabilir.
EVİM ŞİRKETLERİ İLE YAPILAN SÖZLEŞMELERDEN CAYMA
Evim şirketleri ile müşteriler arasında yapılan tasarruf finansman sözleşmesinden cayılabilir. Müşteri, tasarruf finansman sözleşmesinden, sözleşme imzaladıktan sonra on dört gün içinde cayabilir. Sözleşmenin bu süre içerisinden cayılması için müşterinin gerekçe göstermesine ya da cezai şart ödemesine gerek yoktur.
SÖZLEŞMEDEN CAYMA HALİNDE ÜCRET İADESİ
Belirlenen on dört gün içerisinde müşterinin sözleşmeden cayması halinde şirket tarafından ücret iadesi yapılmalıdır. Bu kapsamda sözleşmeden cayan müşteriden alınan tutarın tamamı şirket tarafından iade edilmelidir. Müşteriden alınan tutarın tamamının cayma kararının bildirilmesinden itibaren on dört gün içinde iade edilmemesi durumunda şirketin hukuki sorumluluğu söz konusu olacaktır.
ORGANİZASYON BEDELİ GERİ İADE EDİLİR Mİ?
Sözleşmeden cayma sebebiyle organizasyon bedelinin iadesi uygulamada büyük bir sorun olsa da 6361 sayılı Kanun’a göre cayma hakkının kullanılması halinde organizasyon ücreti müşteriye iade edilmelidir. Organizasyon ücretinin iade edilmesi gereken süre ise cayma kararının bildirilmesinden itibaren on dört gündür. Bu süre içerisinde iade işleminin yapılmaması durumunda evim şirketinden organizasyon ücretinin iade alınması için işlem yapılabilir.
EVİM ŞİRKETLERİ İLE YAPILAN SÖZLEŞMEYİ FESİH
Evim şirketleri gibi tasarrufa dayalı faizsiz finansman kapsamında faaliyet gösteren kurumlar ile müşteriler arasında yapılan tasarruf finansman sözleşmesi feshedilebilir. Müşteri, bu sözleşmeyi tasarruf dönemi bitimine kadar feshedebilir.
MÜŞTERİNİN SÖZLEŞMEYİ FESHETMESİ HALİNDE ÜCRET İADESİ
Müşterinin sözleşmeyi feshetmesi durumunda müşterinin yapmış olduğu birikim evim şirketi tarafından iade edilmelidir. Söz konusu ücretler talep tarihinden itibaren en fazla altı ay içinde iade edilmelidir. Yapılacak iade, müşterinin belirlediği ve müşteri adına açılmış banka hesabına yapılır.
EVİM ŞİRKETLERİNİN SÖZLEŞMEYİ TEK TARAFLI FESHİ
Tasarruf finansman sözleşmesi şirket tarafından tek taraflı olarak feshedilemez. Ancak, tasarruf finansman sözleşmesi kapsamındaki yükümlülüklerin müşteri tarafından yerine getirilmemesi durumunda şirket sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedebilir. Dolayısıyla, tasarruf finansman sözleşmesinin şirket tarafından tek taraflı olarak feshedebilmesi için müşterinin yükümlülüklerini yerine getirmemesi gerekir.
EVİM ŞİRKETİ MÜŞTERİYE BEDEL İADESİ YAPMAZSA NE OLUR?
Müşterilerin yaşadıkları sorunlar sebebiyle tasarruf finansman sözleşmelerini sonlandırmaları durumunda birikimler evim şirketleri tarafından iade edilmelidir. Müşterilerin yaptığı birikimlerin süresinde iade edilmemesi durumunda tasarruf finansman şirketleri aleyhlerine icra takibi yapılabileceği gibi dava da açılabilir.
SÖZLEŞMEDE BULUNAN ORGANİZASYON BEDELİNİN İADE EDİLMEYECEĞİ ŞARTI
Tasarruf finansman sözleşmesinin tahsisattan önce sona ermesi halinde tasarrufun geri alınması hakkı hiçbir suretle sınırlandırılamaz. Ancak tasarruf finansman sözleşmelerine, sözleşmeden cayılması durumunda organizasyon bedelinin iade edilmeyeceğine ilişkin kayıtlar konulmaktadır. Bu şartlar 14 gün içinde cayma halinde organizasyon ücretinin iade edileceğine ilişkin hakkı ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır. Tasarruf finansman sözleşmelerinde yer alan bu kayıtlar haksız şarttır. Müşteriler ile görüşülmeden önce tek taraflı hazırlanan toplu sözleşme metinlerinde geçen ve organizasyon bedelinin iade edilmeyeceğine dair hüküm içeren şartlar geçersizdir.
“…Mahkemenin de kabul ettiği gibi sözleşme tip sözleşme olup, organizasyon ücreti adı altında henüz karşılığı olmayan, peşin yapılan ödemeden dolayı davacı için herhangi bir masraf yapıldığı kanıtlanamamıştır. Davacı da sözleşmeden ayrılmış olup ve matbu olarak düzenlenen sözleşmede öngörülen şart TKHK m. 5 kapsamında haksız şart olduğundan, davacının sistem içinde kaldığı dönemle orantılı olarak davanın kısmen kabulü usul ve yasaya uygundur. Davalı istinaf talebinde haklı değildir.” (İstanbul BAM, 18. HD., E. 2017/2387 K. 2019/808 T. 18.4.2019).
SÖZLEŞMEDEN BİRKAÇ AY SONRA DÖNÜLDÜĞÜNDE ÜCRET İADESİ
Evim şirketleri ile müşteriler arasında kurulan tasarruf finansman sözleşmesi birkaç ay içinde müşteriler tarafından sonlandırılabilir. Müşteriler tarafından yapılan fesih sonucunda şirketlerin müşterilerin ödediği ücretleri iade etmesi gerekir. Cayma süresinin geçirilmesi durumunda ise organizasyon ücreti iade edilmeyecektir. Dolayısıyla 14 günden sonra yapılacak cayma neticesinde evim şirketinden organizasyon ücretinin iade alınması adına dava açılması durumunda bu talep reddedilebilecektir.
“Sözleşme incelendiğinde, davalının davacıya herhangi bir gayrimenkul satışı taahhüdünde bulunmadığı, katılımcılardan her ay toplanan bedelin, sırasıyla her ay bir katılımcıya verilmesi suretiyle destek oluşturulduğu anlaşılmaktadır. Davacı katılımcının ödeme taahhüdünde bulunduğu miktar 200.000,00.-TL ile organizasyon ücretidir. Davacı ödemelerini yapamayacağından bahisle davalıya sunduğu dilekçe ile ayrılma isteğinde bulunmuştur. Taraflar arasında sözleşme yapıldığında ortada satışa konu bir mal bulunmamaktadır. Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 9. maddesinde cayma hakkı, 10. maddesinde ayrılma ve devir hususu düzenlenmiş olup müşterinin ayrılması halinde varsa peşinat ve taksitlerin iade edileceği kararlaştırılmıştır. Davalının sözleşme gereğince ayrılma dilekçesi verdiği tarihten 6 ay sonra ödenen rakamı iade etmesi gerekmektedir. Davacı tarafından bu süre beklenmeden takip yapılmıştır. Davalı takip ve davadan sonra kısmi ödemede bulunmuştur. Davalının kısmi ödemede bulunması dikkate alındığında sözleşmenin feshi davalının da kabulündedir. Sözleşmenin feshi nedeniyle tarafların verilen şeyleri iade etmesi gerekmektedir…” (Bursa BAM, 7. HD., E. 2019/895 K. 2020/1131 T. 16.10.2020).
GENEL BİLGİLER
ORGANİZASYON ÜCRETİ GERİ ALMA
Organizasyon ücreti geri alma hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
ORGANİZASYON ÜCRETİ 2022
Organizasyon ücreti 2022 hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
ORGANİZASYON ÜCRETİ İADESİ DAVASI
Organizasyon ücreti iadesi davası hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
ORGANİZASYON ÜCRETİ EMSAL KARAR
Organizasyon ücreti emsal karar hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
ORGANİZASYON ÜCRETİ HAKSIZ ŞART
Organizasyon ücreti haksız şart hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
ORGANİZASYON HİZMET BEDELİ
Organizasyon hizmet bedeli hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
ORGANİZASYON BEDELİ ANKARA AVUKATI
Organizasyon bedeli Ankara avukatı hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
Benzer yazılar için bkz.
https://hkavukatlik.com/emeklilik-tazminati-davasi/
https://hkavukatlik.com/estetik-sebebiyle-doktora-karsi-dava/