Ankara miras sözleşmesi avukatı, miras sözleşmesinin hazırlanması, miras sözleşmesinin hükümden düşürülmesi ve miras sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda taraflara avukatlık hizmeti sunar. Miras sözleşmesi, Türk Medeni Kanunu (TMK)’nda olumlu miras sözleşmesi ve mirastan feragat sözleşmesi şeklinde ikiye ayrılmıştır. Ankara miras sözleşmesi avukatı, miras sözleşmesine ilişkin olarak alanında uzman, konuya hâkim ve miras sözleşmesi ile ilgili hukuki süreç hakkında yetkin avukattır.
ANKARA MİRAS SÖZLEŞMESİ AVUKATI NE YAPAR?
Ankara miras sözleşmesi avukatı, miras sözleşmesine ilişkin hukuki uyuşmazlıklarda taraflara avukatlık hizmeti sunar. Miras sözleşmesinin sosyal ve ekonomik yönü sebebiyle Ankara miras sözleşmesi avukatı tarafından hukuki destek sağlanması önemlidir.
MİRAS SÖZLEŞMESİ NEDİR?
Miras sözleşmesi, mirasbırakanın mirasçısı veya üçüncü bir kişiyle yaptığı ölüme bağlı bir tasarruftur. Miras sözleşmesi ile mirasbırakan, mirasçısına veya üçüncü bir kişiye belirli bir mal bırakılabilir, mirasçı atayabilir veya bir mirasçısıyla miras hakkından feragat etmesi hususunda anlaşabilir. Miras sözleşmesi hakkında Ankara miras sözleşmesi avukatı ayrıntılı bilgi verebilir.
MİRAS SÖZLEŞMESİNİN TÜRLERİ
OLUMLU MİRAS SÖZLEŞMESİ NEDİR?
Olumlu miras sözleşmesi TMK md. 527’de, mirasbırakanın, mirasını veya belirli bir malını sözleşme yaptığı kişiye ya da üçüncü bir kişiye bırakma yükümlülüğü altına girdiği sözleşme olarak tanımlanmıştır. Olumlu miras sözleşmesi, mirasçının ölümünden sonra hükümlerini doğurur. Bu sözleşme ile mirasbırakana veya üçüncü bir kişiye mirasın paylaşımıyla ilgili tasarruf yapma yetkisi verilebileceği gibi yükümlülük de yüklenebilir. Olumlu miras sözleşmesi ile mirasbırakan, malvarlığında eskisi gibi serbestçe tasarruf edebilir; ancak, miras sözleşmesindeki yükümlülüğü ile bağdaşmayan ölüme bağlı tasarruflarına veya bağışlamalarına itiraz edilebilir. Olumlu miras sözleşmesi hakkında Ankara miras sözleşmesi avukatı ayrıntılı bilgi verebilir.
“Sözleşme ile eşlerden birinin ölümü hâlinde ortaklığa dahil malların tamamının sağ kalan eşe ait olacağının kararlaştırıldığını, iki taraflı bir hukuki işlem olması itibarıyla bir olumlu miras sözleşmesi niteliğinde olduğunu, resmî vasiyetname şeklinde yapıldığını, miras bırakanın son arzularının mümkün olduğu kadar ayakta tutulması gerektiğini, olumlu miras sözleşmesinin eşler açısından geçerli ve bağlayıcı olduğunu sonucuna varılarak davanın reddine karar verilmiştir.” (Yargıtay 7. HD., E., 2022/219 K., 2023/1852 T. 30.03.2023).
OLUMSUZ MİRAS SÖZLEŞMESİ (MİRASTAN FERAGAT SÖZLEŞMESİ) NEDİR?
Olumsuz miras sözleşmesi (mirastan feragat sözleşmesi) ise TMK md. 528’de, mirasbırakanın bir mirasçısı ile karşılıksız veya bir karşılık sağlanarak mirastan feragat şeklinde yaptığı sözleşme olarak tanımlanmıştır. Olumsuz miras sözleşmesi mirasçı ile mirasbırakan arasında yapılır. Mirastan feragat için feragat eden bakımından mirasçılık hakkı doğmuş olmalıdır. Ayrıca feragat açısından mirasçılık sıfatına sahip olan kişi veya kişiler, miras payları, mirastan feragat durumu, mirastan feragat nedeniyle mirasçılık sıfatını kaybedenler ve feragat edenlerin paylarının kime kalacağı belirtilmelidir. Olumsuz miras sözleşmesi ile mirastan feragat eden mirasçılık hakkını kaybeder. Mirastan feragat bir karşılıkla (ivaz) veya karşılıksız (ivazsız) olarak yapılabilir. Mirastan bir ivaz karşılığında feragat edilirse feragat edenin altsoyu da mirasbırakana mirasçı olma hakkını kaybeder. İvazsız feragat durumunda ise altsoyun mirasçılığı devam eder. Olumsuz miras sözleşmesi (mirastan feragat sözleşmesi) hakkında Ankara miras sözleşmesi avukatı ayrıntılı bilgi verebilir.
“… Noterliğinde düzenlenen … düzenlenen … tarihli muvafakatnamelerin, mirastan feragat sözleşmesi niteliğinde olmadığı gibi, mirasbırakanın … tarihinde ölmüş olması, muvafakatname tarihlerinde davacıların henüz mirasçı sıfatları bulunmaması karşısında doğmamış bir haktan feragat da edilemeyeceği…” (Yargıtay 1. HD., E., 2021/1023 K., 2022/805 T. 07.02.2022).
“Mirasçılık sıfatına sahip olan kişi veya kişiler ile miras paylarının gösterilmesi ve mirastan feragat durumuna işaret edilmekle yetinilmemesi; mirastan feragat nedeniyle, mirasçılık sıfatını kaybedenlerin ve bunların payının akıbetinin de (kime kalacağının) gösterilmesi gerekir. Feragat eden, mirasçılık sıfatını kaybeder. Bir karşılık sağlanarak mirastan feragat, sözleşmede aksi öngörülmedikçe feragat edenin altsoyu için de sonuç doğurur mirastan feragatte miras paylarının diğer mirasçılara intikal şekli kararda gösterilmelidir.” (Yargıtay 14. HD., E., 2015/2439 K., 2015/5226 T. 11.05.2015).
MİRAS SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI VE KONUSU
Miras sözleşmesinin bir tarafında mirasbırakan diğer tarafında ise mirasçılar veya üçüncü bir kişi yer alır. Miras sözleşmesi, mirasbırakanın vefatından sonra malvarlığının mirasçılar veya üçüncü kişiler arasında paylaşılmasına ilişkin düzenlemeler içerebileceği gibi belirli mirasçıların miras haklarından feragat ettiklerine yönelik anlaşmalar da içerebilir. Miras sözleşmesinin tarafları ve konusu hakkında Ankara miras sözleşmesi avukatı ayrıntılı bilgi verebilir.
MİRAS SÖZLEŞMESİNDE EHLİYET
Miras sözleşmesinin yapılabilmesi için mirasbırakanın fiil ehliyeti tam olmalıdır. Tam fiil ehliyeti için ayırt etme gücüne sahip olma, kısıtlı olmama ve ergin olma şartları aynı anda bulunmalıdır. Miras sözleşmesinin her iki tarafı da ölüme bağlı tasarrufta bulunuyorsa iki taraf için de tam fiil ehliyeti aranır.
“Bir kimsenin sağlığında, mirasçılardan birinin diğer mirasçılar veya üçüncü bir şahıs ile olan o kimsenin mirası hakkındaki sözleşmenin geçerliliği kendisinin iştiraki ve muvafakatine bağlıdır. Mirasbırakanın iştiraki veya muvafakati olmaksızın yapılan sözleşme hükümsüzdür. Sözleşmenin yapıldığı tarihte mirasbırakanın tasarruf ehliyetinin bulunmadığı yapılan soruşturma ve Adli Tıp 4. İhtisas Kurulunun … tarihli 1392 sayılı raporundan anlaşılmaktadır. Hukuki işlem ehliyetinin yokluğu, mirasbırakanın katılımını geçersiz kılar ve onu sözleşmeye katılmamış duruma getirir.” (Yargıtay 2. HD., E., 2013/11498 K., 2013/23671 T. 21.10.2013).
“Miras mukavelesi yapıldığı sırada sözleşmenin taraflarından A. D. ve A.’nin ayırtım gücüne sahip olmadıkları dosya münderecatı ve doktor raporları ile belirlenmiştir. Mahkemenin de kabulü gibi kural olarak, bu sözleşme hukuken hüküm ifade etmeyecektir.”(Yargıtay HGK., E., 2002/2-271 K., 2002/333 T. 17.04.2002).
MİRAS SÖZLEŞMESİNİN ŞEKLİ
Miras sözleşmesinin kurulması kanunda sıkı şekil şartlarına bağlanmıştır. Miras sözleşmesi resmi memur huzurunda ve iki tanık şahitliğinde düzenlenmelidir. Tanıklar miras hukuku bakımından tanıklık yapamayacak durumda olmamalıdır. Bu bağlamda tanıkların belirlenmesi ve şekil şartlarına uygun bir sözleşme hazırlanması açısından Ankara miras sözleşmesi avukatı ayrıntılı bilgi verebilir.
“Miras sözleşmesinin geçerli olması için Türk Medeni Kanunu’nun 545/I. maddesi uyarınca resmî vasiyetname şeklinde düzenlenmesi gerekir.” (Yargıtay 14. HD., E., 2021/1857 K., 2021/651 T. 08.02.2021).
“Mirasbırakanın altsoyu olan davalı …, davaya konu … 1. Noterliğinin 25.02.2014 tarihli ve 04908 yevmiye sayılı düzenleme şeklinde mirastan feragat sözleşmesinde tanık olarak yer almıştır. Bu nedenle geçerli bir mirastan feragat sözleşmesinden söz edilemez.” (Yargıtay 14. HD., E., 2016/8822 K., 2019/2813 T. 27.03.2019).
MİRAS SÖZLEŞMESİ NASIL YAPILIR?
Miras sözleşmesi, resmi bir memurun huzurunda ve iki tanık şahitliğinde tarafların miras sözleşmesini imzalamasıyla kurulur. Resmi memur, sulh hukuk mahkemesi hâkimi, noter, konsolos veya kanun tarafından kendisine bu yetki verilen kişilerdir. Resmi memur, miras sözleşmesini düzenleme tarihi koyarak imzalar ve resmi mühürle mühürler. Miras sözleşmesinde tarafların kimlik bilgileri ve ikametgahları yer almalıdır. Tanıklar, sözleşme taraflarının bu belgeyi okuduğunu, bunun son arzularını içerdiğine ilişkin beyanlarını kendi önlerinde yaptıklarını ve her iki tarafı beyanda bulundukları sırada tasarrufa ehil gördüklerini sözleşmeye yazarak veya yazdırarak altını imzalarlar.
“Mirastan feragat sözleşmesi, miras sözleşmelerinin bir başka çeşididir. Onun için bu sözleşmenin de diğer miras sözleşmeleri gibi Medeni Kanun’un 533. maddesi gereğince resmi vasiyet şeklinde yapılması zorunludur. Vasiyetnamede tanıklarının, mirastan feragat sözleşmesinin taraflarının bu belgeyi okuduğunu, bunun son arzularını içerdiğine ilişkin beyanını kendi önlerinde yapıldığını, her iki tarafı beyanda bulundukları sırada tasarrufa ehil gösterdiklerini mirastan feragat sözleşmesine yazarak veya yazdırarak altını imzalamaları gerekir.” (Yargıtay 14. HD., E., 2016/404 K., 2016/5691 T. 10.05.2016).
MİRAS SÖZLEŞMESİ AVUKATLA YAPILABILIR Mİ?
Miras sözleşmesi yapma hakkı kişiye sıkı sıkıya bağlı haklardandır. Bu nedenle miras sözleşmesi vekaleten bir başkası tarafından yapılamaz. Miras sözleşmesi geçerlilik koşullarına uygun olarak bizzat yapılmalıdır. Ancak sözleşmenin hazırlanmasında Ankara miras sözleşmesi avukatı hukuki hizmet verebilir.
“Mirastan feragat sözleşmesi miras sözleşmelinin bir çeşidi olduğundan, resmi vasiyetname şeklinde yapılması zorunludur. Davaya konu 07.06.2004 tarihli sözleşmeye mirasbırakan C. bizzat katılmayıp vekaleten düzenlendiğinden, geçerli bir mirastan feragat sözleşmesinden söz edilemez.” (Yargıtay 2. HD., E., 2007/6349 K., 2007/7938 T. 14.05.2007).
MİRAS SÖZLEŞMESİ NASIL OKUNMALIDIR?
Miras sözleşmesinin sadece yapılışında resmi şekil şartı aranır. Miras sözleşmesinin vasiyetname gibi açılıp okunacağına veya noterde düzenlenmiş olan sözleşmenin miras bırakanın ölümü halinde sulh hakimine gönderilmesine dair bir düzenleme bulunmamaktadır. Dolayısıyla, miras sözleşmesinin resmi vasiyetname şeklinde yapılması hususu yalnızca geçerlilik şekline ilişkindir.
“Miras sözleşmesinin ve bu kapsamda yer alan mirastan feragat sözleşmesinin “resmi vasiyetname şeklinde yapılması hususu yalnızca” geçerlilik şekline ilişkin olup, mirastan feragat sözleşmelerinin vasiyetnamelerdeki usul doğrultusunda açılıp okunacağına ilişkin kanunda bir hüküm bulunmadığı gibi noterde düzenlenmiş olan mirastan feragat sözleşmesinin miras bırakanın ölümü halinde sulh hakimine gönderilmesine dair de bir düzenleme söz konusu değildir.” (Yargıtay 14. HD., E., 2017/5681 K., 2021/1924 T. 18.03.2021).
MİRAS SÖZLEŞMESİYLE YAPILABİLECEK ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLAR
Mirasbırakan miras sözleşmesiyle mirasçı atayabilir, mirasçılardan birine veya üçüncü bir kişiye belirli bir mal vasiyetinde bulunabilir, yedek veya artmirasçı atayabilir ya da terekeye yönelik vakıf kurabilir. Mirasbırakan miras sözleşmesiyle yapmak istediği işlemlere ilişkin Ankara miras sözleşmesi avukatı aracılığıyla hukuki danışmanlık alabilir.
MIRAS SÖZLEŞMESİYLE YAPILAMAYACAK ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLAR
Mirasbırakan istediği kişiyi mirasçı yapabilse de mirasçının altsoyu, annesi, babası veya eşi gibi yasal mirasçılarının saklı payları kanun tarafından muhafaza edilir. Böylece mirasbırakan miras sözleşmesinde ancak saklı paylar dışında kalan kısımlara ilişkin tasarrufta bulunabilir.
MİRAS SÖZLEŞMESİNİN SONA ERME HALLERİ NELERDİR?
Miras sözleşmesinin sona ermesi birçok farklı şekilde olabilir. Aşağıda miras sözleşmesinin sona erme hallerine ilişkin detaylı açıklama yapılacaktır. Tüm bu hallerde tarafların hukuki süreci doğru bir şekilde ilerletebilmesi için Ankara miras sözleşmesi avukatı hukuki hizmet verebilir.
MİRAS SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARIN ANLAŞMASI İLE SONA ERMESİ
Miras sözleşmesi, tarafların karşılıklı anlaşmasıyla her zaman sona erdirilebilir. Anlaşmayla miras sözleşmesinin sona ermesi için adi yazılı şekil yeterlidir. Resmi ve yazılı şekil şartı aranmaz.
“… Mirastan feragate ilişkin ve yukarıda sözü edilen mukaveleden rücu etmişler, bu konudaki iradeleri telahuk etmiş, böylece mirastan feragat mukavelesinin hükümleri ortadan kaldırılmıştır. İşte bunu müteakip 27.7.1965 günlü olup davaya konu teşkil eden vasiyetname, karşılıklı olarak düzenlenmiştir. Davaya mevzu teşkil eden bu vasiyetnamenin metninde dahi evvelce vaki mirastan feragat sözleşmesinden rızaen dönüldüğüne işaret olunmuştur.” (Yargıtay 2. HD., E., 1971/7268 K.,1971/6979 T. 07.12.1971).
MİRAS SÖZLEŞMESİNDEN DÖNME
Miras sözleşmesi iki taraflı hukuki işlem olduğu için tarafların sözleşmeyi tek taraflı olarak sona erdirmeleri kural olarak mümkün değildir. Ancak istisnai olarak belirli hallerde mirasbırakan sözleşmeden tek taraflı olarak dönebilir. Mirasbırakan, mirasçısı açısından mirasçılıktan çıkarma sebebi varsa bir vasiyetname yaparak miras sözleşmesinden dönebilir. Ancak mirasçılıktan çıkarma sebebi miras sözleşmesi düzenlendikten sonra ortaya çıkmalıdır. Sözleşme düzenlenmeden önce ortaya çıkan mirasçılıktan çıkarma sebebine dayanılarak miras sözleşmesinden dönülemez.
MİRAS SÖZLEŞMENİN FESHİ
Miras sözleşmesinin feshi resmi şekilde yapılmalıdır. Resmi memur huzurunda miras sözleşmesi tek taraflı feshedilebilir. Miras sözleşmesinde belirli bir edimi yerine getirmekle yükümlü olan taraf bu yükümlülüğünü yerine getirmezse, diğer taraf miras sözleşmesini feshedebilir. Miras sözleşmesinin feshinde mirasbırakan, fesih hakkını bizzat kullanmalıdır. Temsil veya vekalet yoluyla fesih mümkün değildir. Sözleşmenin diğer tarafı miras sözleşmesi ölüme bağlı tasarrufla yapılmamışsa temsilci vasıtasıyla sözleşmeyi feshedebilir.
“Mirastan feragat sözleşmesi iki taraflı akitlerden olup, yasada belirtilen koşullar oluşmadıkça sözleşmenin tek taraflı feshi olanaklı değildir. Feragat sözleşmesi, ya tarafların karşılıklı olarak anlaşması ile veya dönme hakkı sözleşmede açıkça saklı tutulmuş ise veya iradeyi sakatlayan nedenlerden birinin varlığı ya da mirastan ıskat sebeplerinin ortaya çıkması, karşı edimin yerine getirilmemesi, şekil eksikliği hallerinde feshedilebilir.” (Yargıtay 2.HD., E., 2000/11399 K., 2000/1474 T. 17.11.2000).
MİRAS SÖZLEŞMESİNİN İPTALİ
Miras sözleşmesinin iptali çeşitli durumlarda mümkündür. Miras sözleşmesinin, mirasbırakanın tasarruf ehliyeti bulunmadığı dönemde yapılması, muvazaalı bir şekilde yapılması, mirasbırakanın yanılma, aldatma veya korkutmayla miras sözleşmesi yapması veya kanunda öngörülen şekil şartına uygun yapılmaması halinde miras sözleşmesinin iptali davası açılabilir. Miras sözleşmesinin iptali uzmanlık isteyen bir konu olduğu için Ankara miras sözleşmesi avukatı tarafından danışmanlık hizmeti sağlanmasında fayda vardır.
“Davacı vekili, miras bırakan Fahrettin’in sözleşmenin kurulduğu tarihte yakalandığı hastalık nedeniyle fiil ehliyetine sahip olmadığını, hile yapılarak vekil edeninin hataya düşürüldüğünü, sözleşmede öngörülen paranın ödenmediğini ileri sürerek iptal ve tescil isteğinde bulunmuştur. İleri sürülen ehliyetsizlik ve rızayı ortadan kaldıran sebeplerin varlığı halinde, ehliyetsizlik halinde süreye bağlı olmaksızın, hata veya hile durumunda ise, bu olguların öğrenildiği, tehdidin etkisinden kurtulduğu andan itibaren buna maruz kalan taraf sözleşmenin feshini/iptalini isteyebilir. Diğer yönden bu sebeplerin her biri yalnız başına sözleşmenin iptali nedenleridir.” (Yargıtay 8. HD., E., 2008/2053 K., 2008/3995 T. 17.07.2008).
MİRAS SÖZLEŞMESİNİN İPTALİ DAVASINI KİMLER AÇABİLİR?
Miras sözleşmesinin iptali davasını miras sözleşmesinin tarafı olan mirasçı, sözleşmenin tarafı olmasa da menfaati olan mirasçı veya vasiyet alacaklısı açabilir.
MİRAS SÖZLEŞMESİNİN İPTALİ DAVASI KISMI AÇILABİLİR Mİ?
Miras sözleşmesinin tamamına yönelik bir iptal davası açılabileceği gibi belli hükümlerinin iptaline yönelik kısmi bir iptal davası da açılabilir.
MİRAS SÖZLEŞMESİNİN İPTALİ DAVASINDA ZAMANAŞIMI
Miras sözleşmesinin iptali davası, miras sözleşmesi, iptal sebebi ve hak sahibi olunduğu öğrenildikten itibaren bir yıl ve her halde mirasın geçmesi tarihinin üzerinden iyiniyetli davalılara karşı on yıl, iyiniyetli olmayan davalılara karşı yirmi yıl içinde açılmalıdır.
MİRAS SÖZLEŞMESİNE İLİŞKİN UYUŞMAZLIKLARDA GÖREVLİ MAHKEME
Miras sözleşmesine ilişkin uyuşmazlıklarda görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi’dir. Miras sözleşmesinin feshi, iptali veya diğer durumlara ilişkin dava açmak isteyen kişilerin görevli ve yetkili mahkemeyi doğru şekilde tespit etmesi oldukça önemlidir.
MİRAS SÖZLEŞMESİNE İLİŞKİN UYUŞMAZLIKLARDA YETKİLİ MAHKEME
Miras sözleşmesine ilişkin uyuşmazlıklarda yetkili mahkeme mirasbırakanın son ikamet adresindeki mahkemedir. Görevli ve yetkili mahkemeyi belirlemek süre ve hak kaybı açısından son derece önemli olduğu için Ankara miras sözleşmesi avukatı tarafından danışmanlık hizmeti verilmesi oldukça önemlidir.
“Dava miras sözleşmesinden doğan muarazanın önlenmesine ilişkindir. Tartışılan konu ölüme bağlı tasarruf biçiminde yapılması zorunlu sözleşmenin geçerliliği yönündedir. Bu davanın niteliği gereği miras bırakanın son ikametgahı mahkemesinde açılması gerekmektedir.” (Yargıtay 2. HD., E., 2001/2336 K., 2001/4074 T. 19.03.2001).
MİRAS SÖZLEŞMESİ İLE VASİYETNAME ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR?
Miras sözleşmesi ile vasiyetname, mirasbırakanın ölümünden sonra mallarının paylaşımına ilişkin yapılır. Ancak miras sözleşmesi ile vasiyetnamenin birçok noktada farklılıkları bulunur.
EHLİYET ŞARTI BAKIMINDAN FARKLILIKLAR
Miras sözleşmesi yapabilmek için tam ehliyet aranır. Vasiyetname yapabilmek için ise vasiyetname düzenleyenin 15 yaşını doldurmuş olması ve ayırt etme gücüne sahip olması yeterlidir.
YAPILIŞ ŞEKLİ BAKIMINDAN FARKLILIKLAR
Miras sözleşmesi noter huzurunda resmi yazılı şekilde yapılmalıdır. Vasiyetname açısından ise şekil şartı aranmaz.
DEĞİŞTİRME VE İPTAL BAKIMINDAN FARKLILIKLAR
Miras sözleşmesi taraflar arasında anlaşmaya dayandığı için değiştirilmesi veya iptali tarafların rızasına bağlıdır. Ancak vasiyetname tek taraflı bir hukuki işlem olduğu için mirasbırakan dilediği gibi değişiklik veya iptal edebilir. Miras sözleşmesinin önemi sebebiyle sözleşmenin hazırlanmasında Ankara miras sözleşmesi avukatı önem taşımaktadır.
Benzer yazılar için bkz.
https://hkavukatlik.com/muris-muvazaasi-sebebiyle-tapu-iptal-ve-tescil-davasi/
https://hkavukatlik.com/ecrimisil-haksiz-isgal-davasi/
https://hkavukatlik.com/imfinzi-ilaci-sgk-davasi/
https://hkavukatlik.com/muris-muvazaasi-davasi/
https://hkavukatlik.com/miras-sebebiyle-istihkak-davasi/
https://hkavukatlik.com/onalim-hakki-davasi/
https://hkavukatlik.com/olunceye-kadar-bakma-sozlesmesiyle-muris-muvazaasi/