Askerde telefon kullanma suçu, asker tarafından emirlere aykırı olarak cep telefonu bulundurulması, cep telefonu ile video çekilmesi veya sosyal medyada paylaşılması suretiyle işlenen suçtur. Askerde telefon kullanma suçu, 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun itaatsizlikte ısrar edenin cezası başlıklı 87. maddesinin 1. fıkrasında düzenlenmiştir. İlgili düzenlemede, hizmete ilişkin emri hiç yapmayan asker kişilerin bir aydan bir seneye kadar, emrin yerine getirilmesini söz veya fiili ile açıkça reddeden veya emir tekrar edildiği halde emri yerine getirmeyen asker kişilerin ise üç aydan iki seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılacağı düzenlenmiştir. Böylece, asker kişinin cep telefonu bulundurması, cep telefonu ile video çekmesi veya sosyal medyada paylaşması durumunda askerde telefon kullanma suçu hususunda Askeri Ceza Kanunu md. 87/1 gereğince soruşturma başlatılarak kamu davası açılabilir.
(Emre İtaatsizlikte Israr Suçu Hakkında Yazımız İçin Tıklayınız).
(Askeri Ceza Davaları Hakkında Yazımız için Tıklayınız)
ASKERDE TELEFON KULLANMA SUÇU SORUŞTURMA İZNİ
ASKERDE TELEFON KULLANMA SUÇU SORUŞTURMA İZNE TABİ Mİ?
Askeri Ceza Kanunu’nun 30.06.2021 tarihinde yürürlüğe giren 7329 sayılı Kanunla eklenen Ek 15. maddesinin birinci fıkrası gereğince asker kişilerin işledikleri askerî suçların soruşturulması izne tabidir. Ağır ceza mahkemesinin görevine giren suçüstü hâllerinde ise soruşturma genel hükümlere göre yürütülür. Dolayısıyla, ağır ceza mahkemesinin görevine giren suçüstü hâlleri dışındaki askeri kişilerin işledikleri askeri suçların soruşturulması izne tabidir.
ASKERDE TELEFON KULLANMA SUÇU ÖN İNCELEME
Askeri Ceza Kanunu Ek 15. maddesinin sekizinci fıkrası gereğince soruşturma izni vermeye yetkili merciin, ihbar veya şikâyetin işleme konulması hâlinde bir ön inceleme başlatacağı, ön incelemeyi bizzat yapabileceği gibi, izin vermeye asıl yetkili merciin emrinde olan ve hakkında inceleme yapılanın üstü konumundaki asker kişilerden birine de yaptırabileceği düzenlenmiştir. İzin vermeye yetkili merci, emrinde olan ve hakkında inceleme yapılanın üstü konumundaki en az üç asker kişiden oluşan bir heyet de görevlendirebilir. İzin vermeye yetkili merciin zorunlu gördüğü hâllerde, heyette yer alanların çoğunluğunun, hakkında inceleme yapılanın rütbe veya kıdemce eşit veya üstü konumunda, heyet başkanının ise hakkında inceleme yapılanın üstü konumunda olması gerekir.
ASKERDE TELEFON KULLANMA SUÇU ÖN İNCELEME USULÜ
Askeri Ceza Kanunu Ek 15. maddesinin son fıkrasında, bu maddede hüküm bulunmayan hâllerde 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümlerinin uygulanacağı düzenlenmiştir. İlgili Kanun md. 6 gereğince ise ön inceleme ile görevlendirilen kişi veya kişiler, bakanlık müfettişleri ile kendilerini görevlendiren merciin bütün yetkilerini haiz olup, bu Kanunda hüküm bulunmayan hususlarda Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu‘na göre işlem yapabilirler; hakkında inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisinin ifadesini de almak suretiyle yetkileri dahilinde bulunan gerekli bilgi ve belgeleri toplayıp, görüşlerini içeren bir rapor düzenleyerek durumu izin vermeye yetkili mercie sunarlar. Ön inceleme birden çok kişi tarafından yapılmışsa, farklı görüşler raporda gerekçeleriyle ayrı ayrı belirtilir. Yetkili merci bu rapor üzerine soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine karar verir. Bu kararlarda gerekçe gösterilmelidir.
ASKERDE TELEFON KULLANMA SUÇUNDA SORUŞTURMA İZNİ SÜRESİ
Askeri Ceza Kanunu Ek 15. maddesinin dokuzuncu fıkrası gereğince yetkili merci, soruşturma izni konusundaki kararını suçun işlenildiğinin öğrenilmesinden itibaren ön inceleme dâhil en geç otuz gün içinde verir, bu süre, zorunlu hâllerde on beş günü geçmemek üzere bir defa uzatılabilir. Yetkili merci, belirtilen süreler içinde soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi konusunda karar verir ve kararını Cumhuriyet başsavcılığına, hakkında inceleme yapılana ve varsa şikayetçiye bildirir.
ASKERDE TELEFON KULLANMA SUÇU SORUŞTURMA İZNİNE İTİRAZ
Soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi konusunda kararlara karşı on gün içinde itiraz edilebilir. İtiraz, general ve amiraller için Danıştay Birinci Dairesine, diğer asker kişiler için ise yetkili merciin yargı çevresinde bulunduğu bölge idare mahkemesine yapılır. İtirazlar, öncelikle incelenir ve en geç üç ay içinde karara bağlanır. Verilen kararlar kesindir. Sırf askerî suçlara ilişkin verilen soruşturma iznine itiraz edilmesi, soruşturma işlemlerini engellemez.
ASKERDE TELEFON KULLANMA SUÇU İFADE ALINMAMASI
Askerde telefon kullanma suçu açısından başta ön inceleme yapılır. Ön incelemenin amacı, isnatla ilgili olarak lehe ve aleyhe delillerin toplanıp izin merciinin karar verebilmesi için durumun tespit edilmesidir. Bu hususta ilk olarak hakkında ön inceleme yapılan kişinin ifadesine başvurulmalıdır. Bu kişinin ifadesine başvurmaması durumunda ise ifade için çağrıldığı halde ifadeye gelmediği yönünde dosyada herhangi bir bilgi ve belge yoksa ön inceleme usulü hatalı olacaktır. Ön inceleme yapılan kişinin terhis olması nedeniyle ifadesinin alınamaması ise haklı bir neden değildir. Böylece, hakkında inceleme yapılanın ifadesine başvurulması zorunlu olması nedeniyle terhis olması nedeniyle ifadeye çağrılmaması ya da ifadesinin alınmaması geçerli bir mazeret olmadığı gibi, iddia konusu olayla ilgili olarak hem aleyhe hem de lehe olan delilleri toplamak ve bu deliller ışığında ön inceleme raporu hazırlamakla yükümlü olan ön incelemecinin, ifade almaksızın eksik inceleme ve araştırma sonucunda rapor hazırlaması durumunda işbu rapor uyarınca verilen karar hukuka aykırı olacaktır. Bu durumda soruşturma izni kararına itiraz edilmesi durumunda itirazın kabulü ile itiraza konu kararın kaldırılmasına karar verilir.
ASKERDE TELEFON BULUNDURMAK SUÇ MUDUR?
Askerde telefon bulundurmak suç değil disiplin cezasını gerektirir. Zira, 6413 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu md. 19/1-j gereğince kıta, karargâh ve kurumlarda ya da görev esnasında bulundurulması veya kullanılması emirle yasak edilen cep telefonu, bilgisayar, radyo, teyp, fotoğraf makinesi gibi görüntü, ses ve benzeri verileri ve bilgileri kaydeden, depolayan veya ileten her türlü cihaz ve aletler ile aksamlarını bulundurmak veya kullanmak hizmet yerini terk etmeme cezasını gerektiren disiplinsizlikler arasında saymıştır. Buradan, askeri kişilerin cep telefonu bulundurması ve kullanmasının disiplin cezası ile cezalandırılacak bir fiil olduğu anlaşılmaktadır.
“…Öte yandan, 19.6.2010 günlü, 6000 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 21. maddesiyle 16.6.1964 tarihli ve 477 sayılı Disiplin Mahkemeleri Kuruluşu, Yargılama Usulü ve Disiplin Suç ve Cezaları Hakkındaki Kanun’a 61. maddeden sonra gelmek üzere eklenen 61/A maddesinin birinci fıkrasında, ‘Kıt’a karargah ya da görev esnasında bulundurulması veya kullanılması emirle yasak edilen; cep telefonu, bilgisayar, radyo, teyp, fotoğraf makinesi gibi görüntü, ses ve benzeri verileri ve bilgileri kaydeden, depolayan veya ileten her türlü cihaz ve aletler ile aksamlarını bulunduran veya kullananlar on günden bir aya kadar oda veya göz hapsi cezasıyla cezalandırılır.’ kuralı yer almaktadır. Bu kural gereğince askeri birlik içinde cep telefonu bulundurulması eylemi disiplin suçu haline dönüştürülmüştür…
E: 2010/47 sayılı itiraz başvurusundaki olaya konu olan ‘kışlada cep telefonu bulundurma’ fiili, belirtilen yasal düzenleme ile sanık lehine disiplin suçuna dönüştürüldüğünden; lehe kanun uygulaması sonucu evvelce Askeri Ceza Kanununun 87’nci maddesi kapsamında değerlendirilen emre itaatsizlikte ısrar suçu başvuru yapan mahkemenin uygulayacağı kural olmaktan çıkmış ve Disiplin Mahkemesi’nin görevine giren disiplin suçu haline dönüşmüştür…” (Anayasa Mahkemesi Kararı – GK, E. 2010/4, K. 2011/152, T. 17.11.2011).
“Somut olayda, birlik içerisinde cep telefonu bulundurmanın yasak olduğu hususunun sanığa daha önceden bildirildiği, 31/01/2015 tarihinde yoklama sırasında koğuşta yapılan arama sırasında sanığın cep telefonu ile konuştuğunun tespit edildiği, bu kapsamda emre itaatsizlik suçunun işlendiğinden bahisle sanığın mahkumiyetine karar verilmiş ise de, sanığın eylemine konu cep telefonunun birlik içerisinde bulundurulması yasak olan eşyalardan sayıldığı, sanığın mahkumiyete esas eyleminin 6413 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu’nun 19/1-j maddesinde yer alan disiplin cezasını oluşturduğu, anılan dosyanın disiplin işlemlerin yapılması amacıyla sanığın bağlı bulunduğu disiplin birimine gönderilmesi gerektiği sanığın eyleminin suç teşkil etmediği anlaşıldığından…” (Yargıtay Kararı – 19. CD., E. 2018/6821, K. 2018/11495, T. 07.11.2018).
“…bu kapsamda dava konusu somut olay değerlendirildiğinde; tazminat talebinin dayanağı olan ceza dosyasında davacının rüşvet ve emre itaatsizlikte ısrar suçlarından tutuklandığı, davacının soruşturma aşamasında sorguda alınan ifadesinde üzerine atılı suçları işlediğini kabul ederek tutuklanmasına neden olduğu, ancak yapılan yargılama sonunda üzerine atılı rüşvet suçunun unsurları itibariyle oluşmaması, emre itaatsizlikte ısrar suçu açısından ise kışla içerisinde cep telefonu bulundurma eyleminin suç olmaktan çıkarılması nedeniyle beraat kararı verildiği dikkate alınarak, 5271 sayılı CMK’nın 144. maddesinin 1-b ve e bentleri gereğince davanın reddine karar verilmesi gerekirken…” (Yargıtay Kararı – 12. CD., E. 2019/584, K. 2019/7426, T. 18.6.2019).
ASKERDE TELEFONLA VİDEO ÇEKMEK SUÇ MUDUR?
Askerde telefonla video çekmek suç değil disiplin cezasını gerektirmelidir. Zira, ceza kanunlarında suç olarak vasıflandırılıp yaptırıma bağlanan eylemler, toplumun geneli tarafından kabul görmeyen ve ayıplanan fiillerdir. Suç teşkil eden eylemi gerçekleştiren vasat düşünme yeteneğine sahip bir kişi, yaptığı eylemin toplumun geneli tarafından kabul edilmeyen, en azından ayıplanan bir davranış olduğunu bilmelidir. Video çekilerek sosyal medyada paylaşılması ise toplumun geneli tarafından kabul görmeyecek veya ayıplanacak bir davranış değildir. Bu nedenle kanun koyucu tarafından açıkça suç olarak vasıflandırılıp cezai yaptırıma bağlanmayan bu eylem, genişletici bir yorumla suç olarak değerlendirilmemelidir.
Askeri Ceza Kanunu md. 87’nin kapsamı açıkça sınırlandırılmamış ve çerçevesi çizilmemiştir. Bu sebeple askerde telefonla video çekme fiilinin suç olarak kabul edilmesi suçta kanunilik ilkesine aykırıdır. Askeri Ceza Kanunu md. 87’nin suç teşkil eden eylemi açık ve net olarak ortaya koymaması, yasama yetkisinin devri sonucunu doğurabilecek şekilde idareye suç tipi yaratma imkânı vermektedir. Ceza hukukunun temel prensiplerine aykırı olacak şekilde genişletici yoruma elverişli işbu düzenleme sebebiyle asker kişilere ceza verilmesi, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi md. 11, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşme md. 7, suçta kanunilik ilkesine ilişkin Anayasa md. 38, hukuk devleti ilkesine ilişkin Anayasa md. 2, yasama yetkisinin devredilemeyeceğine ilişkin Anayasa md. 7, kişinin maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına ilişkin Anayasa md. 17 ve kanunların Anayasaya aykırı olamayacağına ilişkin Anayasa md. 11’e aykırı olacaktır.
ASKERDE TELEFON KULLANILMAYACAĞININ TEBLİĞ EDİLMESİ
Askerde telefon kullanma suçu askeri hizmete ilişkin emrin ihlali suretiyle işlenir. Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Yönetmeliği md. 30 ise askeri emirlerin açık, kısa ve kesin olması ve astın verilen emri tamamen anlayacağına ve anladığına dair emir veren âmire kanaat gelmesi gerektiğini düzenlemiştir. Dolayısıyla askeri emir, açık, kısa, kesin ve ast tarafından tamamen anlaşılabilir nitelikte olmalıdır.
Asker kişilere yapılan tebliğler genel olarak açık, kısa ve kesin olmadığı gibi birliğe girişte tüm askerlere okuma fırsatı verilmeden aynı anda imzalatılmaktadır. Böylece tebliğlerde yazılı emirler ve mahiyetleri hakkında asker kişiler bilgi sahibi olmamaktadırlar. Söz konusu emirler usulüne göre tebliğ edilseler bile netlikten ve kesinlikten uzaktırlar. Mahkemeler arasında dahi hangi emrin askeri hizmete ilişkin olduğu hususunda tam bir fikir birliği bulunmazken ve verilen emirlerin askeri emir olup olmadığı yetkili mercilerin hukuk anlayışları ve yorum tarzlarına göre farklı sonuçlara bağlanırken asker kişinin bunu algılayıp değerlendirmesi zordur. Dolayısıyla tebliğ tebellüğ belgelerinde, sosyal medyada paylaşım yapılmasının suç olarak yaptırım altına alındığı açıkça belirtilmemişse bu fiillerin ihlali sebebiyle asker kişiler hakkında kamu davası açılması hukuka aykırıdır.
ASKERDE TELEFON KULLANMA SUÇU EMRE İTAATSİZLİKTE ISRAR KASTI
Emre itaatsizlikte ısrar suçu kasti suçlardandır ve suçun oluşumu için kastın varlığı aranır. Kast ise, suçun kanuni unsurlarının bilerek ve istenerek gerçekleştirilmesidir. Buradan hareketle, emre itaatsizlikte ısrar suçunun oluşması için hizmete ilişkin bir emrin varlığı, bu emrin usulüne uygun olarak tebliğ edilmesi, emrin hiç yapılmamış olması ve suç kastıyla hareket edilmiş olması gerekir. Böylece, suçu işleyen kişinin askeri hizmete ilişkin emre aykırı davranmayı veya emri yerine getirmemeyi iradi olarak arzulaması ve sonucu elde etmek amacıyla bilerek ve isteyerek suça ilişkin fiili gerçekleştirmesi gerekir. Emre itaatsizlikte ısrar suçuna ilişkin eylemin kasıtlı olarak yapıldığına dair bir kuşku veya tereddüt varsa bu durum askeri şahıs lehine yorumlanmalıdır. Bunun sonucunda manevi unsur bulunmadığından asker kişinin hakkında beraat kararı verilmelidir.
“Kastın belirlenmesinde, failin dışa yansıyan davranışlarından hareketle sonuca varılabilir. Bu nedenle, bir eylemin kasıtla işlendiğinin kabulü için, sanığın eyleminin iradi olarak arzuladığı neticeyi elde etmek amacıyla bilerek ve isteyerek yaptığının hiçbir kuşku ve tereddüte yer vermeyecek biçimde ortaya konulması gerekir. Eylemin kasten gerçekleştirildiği konusunda kuşku varsa, bu durum sanık lehine yorumlanmalıdır.” (As. Yrg. Drl. 31.05.2012 T., 2012/77 E., 2012/77 K.).
“Emre itaatsizlikte ısrar suçu, kasdi suçlardan olup, 5237 sayılı TCK’nın 21/1’inci maddesine göre, suçun oluşumu kastın varlığına bağlıdır. Kast ise, suçun kanuni unsurlarının bilerek ve istenerek gerçekleştirilmesidir.” (As. Yrg. Drl. Krl. E. 2013/7118, K. 2013/116).
ASKERDE TELEFON KULLANMA SAATLERİ
Askerde telefon kullanma saatleri hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
ASKERDE TELEFON KULLANMA CEZASI
Askerde telefon kullanma cezası hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
ASKERDE TELEFON KULLANMAK YASAK MI
Askerde telefon kullanmak yasak mı hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
ASKERDE TELEFON KULLANMAK SERBEST Mİ
Askerde telefon kullanmak serbest mi hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
ASKERDE TUŞLU TELEFON KULLANMAK
Askerde tuşlu telefon kullanmak hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
ASKERDE ANDROİD TELEFON KULLANMAK
Askerde android telefon kullanmak hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
ASKERDE TELEFON NASIL KULLANILIR
Askerde telefon nasıl kullanılır hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
ASKERDE TELEFON YAKALATMA CEZASI
Askerde telefon yakalatma cezası hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
Benzer yazılar için bakınız.