Kilometre düşürme tazminatı günümüzde oldukça merak edilen bir konudur. Ekonomide yaşanan değişimler sebebiyle ikinci el araçların satışı oldukça artmıştır. Bununla birlikte araç satışı sebebiyle yaşanan kilometrenin düşük gösterilerek satılması, change araç satılması, boyalı arabanın boyasız gibi gösterilerek değerinden yükseğe satılması gibi haller satıcının hem ceza hukuku bakımından sorumluluğu hem de aracı alan kişi bakımından ayıba karşı tekeffül hükümlerine göre sorumluluğunu oluşturur. Nitekim “Kilometre Düşürme Tazminatı” başlıklı yazımızda; hukuki açıdan araçta bulunan ayıplar sebebiyle aracı almış olan kişinin maddi tazminat talepleri ele alınacaktır. Bununla birlikte özellikle kilometre düşürme tazminatı ve change araç sebebiyle açılacak maddi tazminat talebini konu alan davalar üzerinde durulacaktır. Ayrıca ikinci el araç sebebiyle yaşadığınız herhangi bir mağduriyete ilişkin taleplerinizle ilgili alanında uzman ve deneyimli bir avukata danışılması yararlıdır. Bu kapsamda ikinci el araç mağdurlarının dava açarken deneyimli ve tecrübeli bir avukat vasıtasıyla taleplerini dile getirmeleri ileride oluşabilecek hak kayıplarının önüne geçecektir.
Aşağıda kilometre(km) düşürme, km düşürme mağdurunun hakları, kilometre düşürme tazminatı davası, araç satışında açık ayıp, araç satışında açık ayıp, kilometre düşürme tazminatı, kilometre düşürme tazminatı davası ile ilgili hususlar detaylı bir şekilde incelenecektir.
KİLOMETRE(KM) DÜŞÜRME
Kilometre düşürülmesi ile aracın gerçek bedeli daha da yükseltilerek satıcılar haksız menfaat elde etmektedir. Bu sebeple çeşitli şekillerde araç kilometresinin düşürülmesi söz konusu olmaktadır. İkinci el araç almak isteyen kişiler kilometrenin düşürüldüğünü fark etmeyerek aracı değerinden daha yükseğe alarak zarara uğramaktadır. Araç kilometresinin düşürülmesi sebebiyle zarara uğrayan kişiler bu zararlarını satıcıdan talep ederek kilometre düşürme tazminatı davası açabileceklerdir.
KM DÜŞÜRME MAĞDURUNUN HAKLARI
Kilometrenin düşük gösterilmesi sebebiyle ikinci el aracı alan kişinin ayıba karşı tekeffül hükümlerine göre seçimlik hakları mevcuttur. Bu kapsamda kilometresi düşürülmüş aracı satın alan kişi yaptığı sözleşmeden dönerek araca ödediği bedelin iade edilmesini isteyebilir. Kilometresi düşürülerek aldatılmış kişi bedelin iadesiyle birlikte aracı da geri vermekle yükümlüdür. Bunun yanında satın aldığı aracı geri iade etmeyerek kilometrenin düşürülmesi sebebiyle ayıp oranında ödediği bedelden indirim isteyebilir. Bu durum uygulamada en çok karşılaşılan durumdur. Kilometresi düşürülmüş araç almış olan mağdurlar ya sözleşmeden dönmekte ya da kilometresinin değiştirilmesi oranında bedelde indirim talep etmektedir. Borçlar Kanunu hükümlerine göre mağdur aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme hakkına da sahiptir. Ancak bu duruma uygulamada rastlanılması pek mümkün değildir. Ayrıca Borçlar Kanunu hükümleri gereği kilometresi düşürülen aracın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini de talep edebilir. Bu seçimlik hakların kullanılması için km’si düşük aracı alan kişinin zarara uğramasına gerek yoktur. Somut olayın özelliklerine göre alıcıya araç kilometresinin gerçek değerinden daha düşük olarak tanıtılması bile bu seçimlik hakların kullanılmasına sebebiyet verebilir.
KİLOMETRE DÜŞÜRME TAZMİNATI DAVASI
Kilometre düşürme tazminatı davaları, ikinci el araç alan kişilerin kilometresi düşük gösterilen araca gerçek değerinden daha fazla bedel ödemesi sebebiyle oluşan zararlarını esas alır. İkinci el araçlarda sıkça karşılaşılan durumlardan olan kilometre düşürme sebebiyle açılacak maddi tazminat davalarında satıcının ayıptan sorumluluğu gündeme gelecektir. Bu konu hakkında açılacak maddi tazminat davalarında araç üzerindeki ayıbın türü ve ayıbın öğrenilme tarihi önem arz etmektedir. Bu hususlar temel alınarak tazminat talepleri incelenecektir. Bununla birlikte araçta bulunan sayaç kilometresinin düşürülmesi genellikle gizli ayıp olarak kabul edilmesine rağmen somut duruma göre değişebilmektedir. Ayrıca ikinci el araç satışında maddi tazminat talebinde bulunurken ayıp bildirim sürelerine uyulmuş olması gerekir. Zira bu sürelere uyulmaması halinde araç kilometresinin düşük gösterilerek bedelinden daha fazlaya satılması gibi durumlarda ikinci el aracı satın alan kişinin maddi tazminat talepleri değerlendirilmeden dava usulden reddedilebilmektedir. Bütün bu hususlar göz önünde bulundurulduğunda araçta bulunan ayıplardan dolayı bir avukata danışılmasında özellikle araç satışından doğan uyuşmazlıklarda deneyim sahibi ve Borçlar Kanunu ile ilgili bilgi sahibi bir avukata danışılmasında fayda vardır. Maddi tazminat taleplerine dayalı olarak açılacak araç satışından kaynaklanan davalarla ilgili isteklerin bir avukat aracılığıyla değerlendirerek mahkemeye sunulması ileride oluşabilecek hak kayıplarının önüne geçecektir.
“Mahkemece, dosyaya toplanan deliller ve bilirkişi raporundan aracın kilometresi ile oynanmış olduğu ve bu hususun gizli ayıp niteliğinde olduğu anlaşılmış ise de…
Dava, konusu itibariyle tüketici yasası hükümlerine tabi olmayıp taraflar arasındaki meselenin halli için 6098 sayılı TBK’nun ayıba karşı tekeffül hukuki kurumunu düzenleyen 219 ve devamı maddelerine bakmak gerekir. Davacı 6098 sayılı TBK 219 ve sonraki ayıba karşı tekeffül maddeleri hükümlerine göre davalıdan tazminat istemekte haklıdır. Buna göre “Satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumlu olur. Satıcı, bu ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumludur.” Mahkemece alınan bilirkişi raporlarına göre davaya konu aracın kilometre sayacında oynama olduğu uyuşmazlık konusu değildir. Satışa konu araç hukuki ayıplıdır. Satıcı ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumludur…”( Yargıtay Kararı – 13. HD., E. 2018/2513 K. 2020/3180 T. 11.3.2020)
ARAÇ SATIŞINDA AÇIK AYIP
Araç satışında açık ayıp, ilk bakışta görülebilen veya basit bir muayene ile anlaşılabilen ayıplardır. İkinci el araba satışında açık ayıp, aracın alıcı tarafından teslim alınması ve yapıda yapılan basit muayene neticesinde görülebilen ayıplardır. Açık ayıp için yapılacak basit muayene, gözle veya elle yapılan ve işin bünyesine nüfuz edilemeyen bir incelemeyi ifade eder. Satın alınan ikinci el araçta açık ayıp bulunması halinde, aracı satın alan kişi, işlerin olağan akışına göre imkân bulunur bulunmaz ikinci el aracı incelemez veya incelemeden sonra uygun bir süre içinde açık ayıbı aracı satan kişiye bildirmezse aracı ayıbıyla kabul etmiş sayılır. Dolayısıyla bu durumda aracı satan kişinin sorumluluğu da ortadan kalkar. Bu kapsamda araç kilometresinin düşürülmesine ilişkin somut olay ilk bakışta veya aracı satın alan kişinin işi sebebiyle fark edilebilecek mahiyetteyse bu açık ayıp olarak değerlendirilebilecektir. Açık ayıba ilişkin bildirim sürelerine uyulmaması halinde ikinci el aracı alan kişi araç kilometresinin düşürülmesi sebebiyle uğradığı zararları aracı satan kişiden kilometre düşürme tazminatı davası açarak talep edemeyecektir.
“Dava, malın ayıplı olmasından kaynaklanan misli ile değişim talebine ilişkindir. Davacı, dava açmadan önce araçta varlığından şüphe duyduğu ayıpların tespit edilmesi amacıyla … 5. Tüketici Mahkemesi’nin 2015/6 Değişik İş Sayılı dosyasında delil tespiti talebinde bulunmuş, dosyada araç üzerinde davalı tarafın yokluğunda inceleme yapılmış ve alınan bilirkişi raporunda dava konusu araç üzerinde tespit edilen boya kalınlıklarının fabrika standardı içinde kaldığı belirtilse dahi, fabrikada yapılan ikinci bir katman boyadan araç satışı esnasında tüketicinin bilgilendirilmesi gerektiği, bu hususun gözardı edildiği, ikinci el alım satımında aracın boyasının kalın olmasının muadili orjinal boyalı bir araca göre değer kaybedeceği, araçtaki bu durumun gizli ayıp niteliğinde olduğu tespitve görüşü mütalaa edilmiştir. Değişik iş dosyasında alınan rapor davalı yana tebliğ edilmiştir. Mahkemece, yargılama sırasında yeniden inceleme yapılmamış ve rapor tanzim ettirilmemiş, davalı tarafın yokluğunda yapılan tespit sonucu alınan ve itiraz ettikleri bilirkişi raporu hükme esas alınarak davanın kabulüne karar verilmiştir. Mahkemece dava konusu araç üzerinde konusunda uzman bilirkişi veya bilirkişi heyetine inceleme yaptırılarak araçtaki ayıbın gizli veya açık ayıp olup olmadığı ve bu mevcut bulguların üretim hatasından mı yoksa kullanım hatasından mı kaynaklandığını kesin olarak belirleyecek Yargıtay ve taraf denetime elverişli rapor alınarak sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, değişik iş dosyasında davalının yokluğunda düzenlenen keşif sonucu alınan raporun esas alınarak hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir…” ( Yargıtay Kararı – 13. HD., E. 2016/20520 K. 2018/10618 T. 13.11.2018)
ARAÇ SATIŞINDA GİZLİ AYIP
Araç satışında gizli ayıp, araç teslim edildiğinde gözle görülemeyen veya basit bir muayene ile anlaşılamayan, sonradan kullanılmakla ortaya çıkan ayıptır. Başka bir anlatımla araç satışı sonrası araçta bulunan gizli ayıp, taşıt teslim edildiğinde ilk bakışta fark edilemez. Gizli ayıp aracın yapısıyla ilgili sonradan yapılacak detaylı bir inceleme ile anlaşılan ayıplar olduğu gibi aracın kullanılmasıyla da ortaya çıkabilir.
Araç satışında gizli ayıp, ortaya çıktığında veya yapı sahibi tarafından öğrenildiğinde satıcıya bildirilmelidir. Gizli ayıp, ilk teslim anında fark edilemeyecek ayıp türü olduğu için aracı satmış olan kişinin sorumluluğunu kaldırmayacaktır. Gizli ayıplı yapılan işlerde satıcının sorumluluğu zamanaşımı süresince devam eder. Araç satışında gizli ayıp mevcut ise, gizli ayıp öğrenildikten hemen sonra satıcıya bildirilmelidir. Gizli ayıp bildirilmezse, araç bu ayıpla birlikte kabul edilmiş sayılır. Bu kapsamda genellikle araç kilometresinin düşürülmesi gizli ayıp olarak değerlendirilmektedir. Dolayısıyla ikinci el araç alan kişi hem kilometre düşürülmesi hem de diğer gizli ayıplar sebebiyle ayıp bildirim süresine riayet etmelidir. Aksi takdirde araç kilometresinin düşürülmesi sebebiyle uğradığı zararların giderilmesini satıcıdan talep edemeyecektir.
“…29.06.2015 havale tarihli hükme esas alınan bilirkişi raporunda; davacı tarafından satın alınan aracın boyalı olduğu iddia edilen arka bagaj kapağındaki boya kalınlığının normal olduğu, bagaj kapağının ikinci kez boyanmadığı, ancak fabrikada boyama yapıldığı sırada boyanın akışkanlığının artırılması sebebiyle boyada hafif bir akma oluştuğu, meydana gelen boya akmasının dikkatli bir alıcı tarafından rahatlıkla görülebileceği, bu nedenle araçta gizli ayıp veya kusurun söz konusu olmadığı bildirilmiş, ardından davacının teslim teselsüm esnasında araçtaki boya akmasını görmemesinin doğal bir sonuç olduğu belirtilerek, araçta meydana gelen boya akmasının açık ayıp oluşturup oluşturmadığı hususunda çelişki yaratılmıştır. O halde bilirkişi raporu bu haliyle yetersiz ve hüküm kurmaya elverişli değildir.
Hal böyle olunca, Mahkemece, taraf, hâkim ve Yargıtay denetimine elverişli konusunda uzman bir bilirkişi kurulundan yeni bir rapor alınıp, dava konusu araçta bulunan boya akmasının, ortalama (vasat) bir tüketicinin bilgisi dikkate alınmak suretiyle gizli ayıp teşkil edip-etmediği belirlenerek hasıl olacak sonuca göre hüküm tesis edilmesi gerekirken, yetersiz rapora itibar edilerek eksik inceleme ve değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir. Açıklanan nedenlerle, mahkeme kararının bozulması gerekirken, Dairemizce 15.10.2018 gün, 2016/2069 Esas 2018/9372 Karar sayılı ilamda “…mahkemece, hükme esas alınan bilirkişi raporu bir bütün olarak değerledirildiğinde; özellikle bilirkişinin aracın fabrikada boyanması sırasında boyanın akışkanlığının artırılmasından dolayı boyada akma olduğu, aracın teslimi ve tesellümü esnasında alıcının bunu görmemesinin doğal olduğuna yönelik saptaması nazara alındığında, araçtaki ayıbın gizli ayıp olduğu anlaşılmaktadır. Bu halde, mahkemece, araçtaki ayıbın gizli ayıp olduğu kabul edilerek, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken…” şeklinde kararın bozulduğu bu kez yapılan inceleme ile anlaşılmış olduğundan, davalıların karar düzeltme talebinin kabulüne, Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin bozma kararının kaldırılmasına, hükmün yukarıda açıklandığı şekilde bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir…”(Yargıtay Kararı – 3. HD., E. 2020/7881 K. 2021/589 T. 28.1.2021)
KİLOMETRE DÜŞÜRME TAZMİNATI
Kilometre düşürme tazminatı ile ilgili hususlarda açılacak davalar tazminat davalarıdır. Tazminat davaları ile hukuka aykırı bir eylem sebebiyle kişilerin mal varlığında oluşan zararların giderilmesi amaçlanır. İkinci el araç satışlarında araçların kilometresinin düşük gösterilerek değerinden yükseğe satılması durumlarında da aracı satın almış olan kişi zarara uğramaktadır. Dolayısıyla kilometresi düşürülmüş araç satışının mağduru olan kişilerin kilometre düşürme tazminatı talep etmesi mümkündür.
“Dava, konusu itibariyle tüketici yasası hükümlerine tabi olmayıp taraflar arasındaki meselenin halli için 6098 sayılı TBK’nun ayıba karşı tekeffül hukuki kurumunu düzenleyen 219 ve devamı maddelerine bakmak gerekir. Davacı 6098 sayılı TBK 219 ve sonraki ayıba karşı tekeffül maddeleri hükümlerine göre davalıdan tazminat istemekte haklıdır. Buna göre “Satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumlu olur. Satıcı, bu ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumludur.” Mahkemece alınan bilirkişi raporlarına göre davaya konu aracın kilometre sayacında oynama olduğu uyuşmazlık konusu değildir. Satışa konu araç hukuki ayıplıdır. Satıcı ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumludur.”(Yargıtay Kararı – 13. HD., E. 2018/2513 K. 2020/3180 T. 11.3.2020)
KİLOMETRE DÜŞÜRME TAZMİNATI DAVASI
Kilometre düşürme tazminatı davası, ikinci el araç alan kişilerin araç kilometresinin gerçek değerinden daha düşük gösterilmesi sebebiyle uğradıkları zarara ilişkin açılan davaları esas alır. Kişiler oluşan zararları sebebiyle aracın kilometresini düşük göstererek satış yapan kişinin hem cezai olarak yargılanmasını hem de araç sebebiyle oluşan zararı tazmin etmesini talep etmektedir. Araç kilometresinin düşürülmesine ilişkin açılan maddi tazminat davaları işbu makalemizde yer almakla birlikte kilometre düşürme sebebiyle açılan ceza davaları ile ilgili diğer makalemize göz atabilirsiniz. Ayrıca önemle belirtilmesi gereken bir diğer husus da kilometre düşürme sebebiyle açılacak ceza veya maddi tazminat davalarında bu hususlarda bilgi sahibi bir avukata danışılmasında fayda vardır. Nitekim bir avukatın görüşleri doğrultusunda açılacak davalar ileride usul ve esasa ilişkin oluşabilecek hak kayıplarının önüne geçecektir.
GENEL BİLGİLER
KİLOMETRESİ DÜŞÜRÜLMÜŞ ARAÇ ALAN MAĞDURLAR NE YAPMALI?
Kilometresi düşürülmüş araç alan mağdurlar ne yapmalı hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
KİLOMETRE DÜŞÜRME MAĞDURLARI
Kilometre düşürme mağdurları ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
KİLOMETRE DÜŞÜRME TAZMİNATI DAVALARI
Kilometre düşürme tazminatı davaları ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
KİLOMETRE DÜŞÜRME YARGITAY KARARI
Kilometre düşürme Yargıtay kararı ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
KİLOMETRE DÜŞÜRME TAZMİNATI AVUKATI
Kilometre düşürme tazminatı avukatı ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
KİLOMETRE DÜŞÜRME ANKARA
Kilometre düşürme Ankara ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
KİLOMETRESİ DÜŞÜRÜLMÜŞ ARABA
Kilometresi düşürülmüş araba ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
KİLOMETRE DÜŞÜRÜLDÜĞÜ NASIL ANLAŞILIR
Kilometre düşürüldüğü nasıl anlaşılır ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
İKİNCİ EL KM DÜŞÜRME İŞLEMİ
İkinci el km düşürme işlemi ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
ANKARA KİLOMETRE DÜŞÜRME TAZMİNATI
Ankara kilometre düşürme tazminatı ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
KİLOMETRE DÜŞÜRME TAZMİNATI ANKARA AVUKATI
Kilometre düşürme tazminatı Ankara avukatı ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
KM DÜŞÜRÜLMÜŞ ARABA TAZMİNATI
Km düşürülmüş araba tazminatı ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
ARABA KİLOMETRESİ DÜŞÜREN KİŞİNİN HUKUKİ SORUMLULUĞU
Araba kilometresi düşüren kişinin hukuki sorumluluğu ile ilgili yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.